جشنواره

ذات سینما فرمایشی نیست

به گزارش باکس افیس ایران: سه مدیر فرهنگی در نشست مجازی «جایگاه جشنواره در سینمای پس از انقلاب» بر فرمایشی نبودن ذات سینما تاکید کردند.

نشست مجازی «جایگاه جشنواره در سینمای پس از انقلاب» روز سه شنبه با حضور محمد حمیدی‌مقدم مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، سیدصادق موسوی مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران و علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.

در ابتدای این نشست علیرضا تابش درباره نسبت سینما و انقلاب اسلام، گفت: پیش از انقلاب، سینمای ایران جشنواره‌هایی به خود دیده بود. مثلاً قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی کشور ما جشنواره «رشد» است. پیش از آن هم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، جشنواره کودکان و نوجوانان را برگزار می‌کرد.

وی افزود: این جشنواره‌ها متناسب با زیست دوران سینمایی خود بود اما از سال ۵۷ به بعد فیلم‌های عامه‌پسندتر مطرح می‌شوند یعنی فیلم‌های مهم ما در بروز و ظهور جشنواره‌های سینمایی، محلی از اعراب نداشتند.

مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، با بیان اینکه با وقوع انقلاب اسلامی هرچند تعویق در برگزاری رویدادها به وجود آمد اما آرام‌آرام جشنواره‌های مهمی شکل گرفتند، ادامه داد: اساساً در نسل ما جشنواره بیشتر با نام فجر شناخته می‌شود چون یک وجه مردمی هم دارد، صف‌های طویل، مردم و… یادآور جشنواره‌هاست اما سینما در عرصه‌های مختلف مردم بروز و ظهور دیگری دارد یک پیوندی هم با فجر انقلاب دارد که باعث می‌شود در زیست مردم تغییرات الگویی می‌بینیم.

در ادامه تابش درباره استقبال کم از آثار سینمایی، گفت: سینمای کودک و نوجوان در این چند دهه تحولات زیادی داشته و مخاطبان امروزی این سینما مشخصاً فرزندان زمانه خود هستند که دسترسی به منابع تصویری و سرگرمی‌های متنوع زیادی دارند.

وی افزود: فارابی به عنوان حامی تولید در سینمای کودک و نوجوان حمایتگر فیلمسازان این حوزه بوده است وقتی به این نهاد آمدم یک آسیب‌شناسی داشتیم و متوجه شدیم که این مسیری که بنیاد برای تولید آثار صرفاً جشنواره‌ای می‌رفته اشتباه بوده است.

مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، ادامه داد: روزی که به فارابی آمدم با ۴۸ فیلم آرشیو شده و اکران نشده رو به رو بودم چون هیچکدام قابلیت اکران و حتی آوردن به شبکه نمایش خانگی را نداشتند به همین دلیل این روند را قطع کردیم و خواستیم جریان را نوسازی کنیم در چند سال اخیر فارابی تولیدی که صرفاً با عجله برای رساندن به جشنواره داشته باشد، مطلقاً نداشته است.

تابش ادامه داد: لزوماً بررسی‌های فیلمنامه‌ای ما منجر به تولید نمی‌شود، عنصر جذابیت برای کودکان امروزی و توجه به ژانرهای مهجور و اقتباس برای ما مهم بوده است. ما مطالعه کردیم و دیدیم تولید فیلم کوتاه کودک کم بوده و با آقای موسوی صحبت کردیم تا فیلمسازان ترغیب شوند، برای کودکان هم فیلم بسازند و متناسب با ذائقه تماشاگران امروزی که اغلب متولد دهه‌های ۸۰ و ۹۰ هستند، این اتفاق رخ دهد.

دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان، افزود: از نقش انیمیشن‌هایی که طی یک دهه اخیر تولید شده نباید غافل شویم، محصولاتی داشته‌ایم که باید از سازندگانش تشکر کنیم چون فضای جدیدی را به وجود آوردند. برخی از این چالش‌های جشنواره سینمایی را باید بیشتر بررسی کنیم اگر جشنواره‌های ما یک سازمان بسامان داشته باشند، کارها بهتر پیش می‌رود، نگاه صنوف و جریان سازی رسانه‌ای می‌توانند راهگشا باشند.

در ادامه این نشست محمد حمیدی‌مقدم، گفت: با همه انتقادات و البته حفظ لایه‌های امید، باید گفت ما فراز و نشیب‌های در طول این سال‌ها داشته‌ایم. نقاط عطفی داشته و گاهی اوقات هم افول کرده‌ایم. به هر حال این ذات سینماست و خیلی فرمایشی نیست.

وی افزود: جشنواره پیش از این یک فضای لوکس بود که بر اساس نگاه اروپایی شکل گرفته بود. آن حرکت‌ها تحت تاثیر جریان روشنفکری بود و تاثیر سینمای فرانسه و اروپا بر سینمای ایران همیشه مشهود بوده است. قطعاً جشنواره فیلم فجر مهمترین حرکت بعد از انقلاب است.

وی در ادامه این نشست مجازی، گفت: باید ببینیم ما بعد از این همه تاثیرگذاری جشنواره در کجا قرار داریم و چرا آقای درویش می‌گویند ما سینمای جهانی نداریم؟ ما باید این موضوع را بررسی کنیم، چرا مخاطب نداریم؟ باید بدانیم گره کار کجاست چرا سینمای ما به معنی ارتباط با توده‌های مردم جهانی نمی‌شود، هرچند در طول این سال‌ها جشنواره «سینما حقیقت» خوب پیش رفته ولی باید بررسی کنیم که آیا ما به فیلمسازان می‌گوییم که به چه سوژه‌هایی پرداخته شود یا ما و فیلمسازان می‌توانیم مکمل هم باشیم.

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، تاکید کرد: جریان سینما در حوزه‌های مختلف باید بعد از ۴۲ سال خود را از جشنواره‌ها جدا کند. امروز معضل ما اصل شدن حضور در جشنواره‌هاست.

حمیدی‌مقدم با بیان اینکه بعد از جریان دوران فطرت، ایزوله کردن سینمای ایران یکی از معضلات ما بود، گفت: ضمن اینکه این موضوع که ما به خاطر بقای سینمای داخلی، سینمای خارجی را نشان ندهیم خوب نیست. حمایت‌های دولتی از تولید باعث شد این سینما بیش از حد نازپرورده و لوس به بار آید و بعد هم همین هنرمندان نوک پیکان انتقادات را به سمت سیستم دولتی حمایت‌کننده گرفتند.

وی با تاکید بر اینکه در یکی دو سال گذشته تحول بزرگی که داشتیم این بود که وارد فضای آنلاین شده‌ایم همه جشنواره‌های جهان وارد یک حوزه جدید شده‌اند و می‌شوند، گفت: از این نظر ورود به این عرصه بار و فشار را از روی جشنواره‌ها برمی‌دارد و عدالت نمایشی به وجود می‌آورد. دیگر جشنواره‌ها تنها محل عرضه یک فیلم نخواهند بود.

حمیدی‌مقدم مطرح کرد: دوران حمایت گذشته، دوران عرضه به سینمای جهان و جایزه گرفتن هم رد شده ما هر آنچه داشتیم را رو کرده‌ایم، از مهمترین جشنواره‌ها جایزه گرفته‌ایم. سال گذشته بالاترین میزان حضور را داشتیم. همه اینها نوید این را می‌دهد که مراحل دریافت و بازخورد از سینمای هنری جهان را گذرانده‌ایم و باید به بازار سینمای جهان ورود کنیم این بازار تنها به معنی نمایش در سینماها نیست بلکه حضور در پلتفرم‌ها و نمایش‌های تلویزیونی و البته نشان دادن گسترده فرهنگ ایرانی هم مهم است.

در بخش پایانی این نشست سیدصادق موسوی نیز اظهار داشت: اساساً انقلاب اسلامی قبل از اینکه یک انقلاب اقتصادی و سیاسی باشد، یک انقلاب فرهنگی بوده است. شاید یکی از بخش‌هایی که بیش از هر چیز دیگری دچار تحول شد، سینما بود و سپس ادبیات کودک دچار این تحول شد.

وی افزود: سینمای پس از انقلاب را می‌شود بیشتر از همه برش‌های اقتصادی سیاسی و.. بررسی کرد. چهار سال بعد از انقلاب جشنواره‌ها و سینما دچار یک وقفه شدند. سینما بحران‌های سیاسی اجتماعی سال‌های اول را پذیرفت و وارد دوره تثبیت شد.

مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران ادامه داد: در بهمن ۶۱ حدود ۱۰۸ فیلم به جشنواره راه یافت به طوری که در پوستر اول جشنواره فیلم فجر چیزی با عنوان «انجمن سینمای جوانان ایران» دیده نمی‌شد اما از دوره سوم جشنواره فیلم فجر می‌بینیم که واژه انجمن سینمای جوانان ایران دیده شد اما حالا امروز جشنواره فیلم کوتاه تهران مهمترین جشنواره غرب آسیاست.

موسوی در ادامه توضیح داد: به نظرم وضع جشنواره فیلم کوتاه تهران به این دلیل خوب است که وضع فیلم کوتاه خوب است. جریان زنده‌ای در فیلم کوتاه وجود دارد و حیات دارد. این یک سرمایه بزرگ است. هم جشنواره‌ها توانسته‌اند چهره‌ها را معرفی کنند و فرصت دیده شدن به افراد بدهند هم فیلم‌های خوب در جشنواره‌ها حضور دارند.

این مدیر فرهنگی گفت: سال ۹۹ هرچند جشنواره به شکل حضوری و مجازی برگزار شد، اما مخاطبان زیادی داشتیم. از همین رهگذر است که می‌بینیم فیلم‌های پرفروش دو سه سال اخیر حاصل کار کسانی بوده که با فیلم کوتاه و انجمن سینمای جوانان ایران شروع به کار کردند جریان فیلم کوتاه توانسته به معرفی فیلم کوتاه و به سینمای بلند کمک کند.

وی تأکید کرد: با همه تواضع می‌خواهم بگویم همین سه جشنواره فیلم کوتاه تهران، «سینما حقیقت» و جشنواره کودک و فیلم‌های آن امروز دارند سینمای فرهنگی ایران را نمایندگی می‌کنند، مزیت نسبی ما همین جشنواره‌ها هستند.

موسوی با بیان اینکه هرچند فیلم‌های پر فروش دنیا فیلم‌های ایرانی نیستند ولی در بخش فیلم‌های فرهنگی جهان، سینمای ایران حرفی برای گفتن دارد، تاکید کرد: در سال‌های گذشته دیده‌ام که تهیه‌کنندگان سینمای بلند به منظور کشف استعداد به مراسم‌های فیلم کوتاه می‌آیند. فکر می‌کنم جشنواره‌های ما از حیث معرفی و کشف استعداد موفق ظاهر شده‌اند.

موسوی خاطرنشان کرد: ما تا سال‌های گذشته عرضه فیلم کوتاه را فقط در جشنواره‌ها داشتیم ولی حالا مخاطبان جدیدی به فیلم کوتاه اضافه شده، پرده سینما هیچوقت محل عرضه فیلم کوتاه نبودند ولی حالا چندی است که نمایش اینترنتی را داریم. قرار است بعد از بازگشایی سینماها ماهی یک بار یک باکس از فیلم کوتاه را در هنر و تجربه داشته باشیم. امیدواریم بتوانیم علاوه‌بر علاقمندان فیلم کوتاه بیشتر در دل مردم عادی خودمان را جای بدهیم و بازار سازی جدیدی شود.


بدون دیدگاه

پاسخ دهید

فیلدهای مورد نیاز با * علامت گذاری شده اند