متولدین ۲۷ مهر سینما ، تئاتر و موسیقی؛ چیستا یثربی

به گزارش باکس افیس ایران: چیستا یثربی (متولد ۲۷ مهر ۱۳۴۷) نمایش‌نامه‌نویس، منتقد، مترجم، شاعر، ناشر و نویسنده تئاتر و سینما در ایران است.

زندگی

یثربى در سال ١٣٧۵ با شارمین میمندی نژاد (مؤسس جمعیت امداد-دانشجویی-مردمی امام علی، نویسنده، کارگردان و پژوهشگر علوم اجتماعی) ازدواج کرد و پس از مدت کوتاهى از همسرش جدا شد، وى از این ازدواج داراى دخترى به نام نیایش است. وى در مصاحبه اى در مورد ازدواجش مى گوید:  “من زندگی ام را ویران کردم به همین دلیل اصلا نمی گذارم دخترم به شکلی که من ازدواج کردم، ازدواج کند.

مناسک سنتی ازدواج حتما باید برگزار شود، جشن و شادی باید باشد، والدین و بزرگان فامیل باید باشند. من بدون حتی داشتن آینه و شمعدان ازدواج کردم، بدون مراسم و از همه مهم تر بدون حضور والدین در محضر! مادر همسرسابقم در زمان عقد به محضر نیامد، مادر من هم حضور نداشت. بشدت به مراسم سنتی ازدواج اعتقاد پیدا کرده ام. وقتی با عصیان ازدواج می کنی، در واقع زندگی ات را نابود می کنی.

من روزی که به محضر رفتم لباس بسیار زشتی به تن داشتم، یک پالتوی گرم و بدترکیب. همسر سابقم هم با لباسی کاملا معمولی و خواب آلود به محضر آمد. چقدر عصیان زشت و بدی کردم! پدرم سید بود و خاندان محترمی داشت اما من نگذاشتم حتی مراسم آشنایی خانواده ها برگزار شود و این رفتار چقدر مرا نزد خانواده همسر سابقم بی آبرو و بی عزت کرد! به طوری که آنها خیلی راحت به من گفتند:«خودت خواستی که بدون هیچ مراسمی ازدواج کنی!»

فوق لیسانس و لیسانس روانشناسی‌اش را از دانشگاه الزهرا گرفت. فعالیت‌هایش را در حوزه تئاتر از سال ۱۳۶۸ آغاز کرده‌است. وی بیش از ۲۶ نمایشنامه نگاشته و نمایشهایی چون «جمعه دم غروب»، «چنگیزخان»، «اتاق تاریک»، «کارناوال با لباس خانه»، «حیاط خلوت»، «مهمان سرزمین خواب»، «زنی که تابستان گذشته رسید»، «سرخ سوزان»، «یک شب دیگر هم بمان سیلویا» و «زنی برای همیشه» را کارگردانی کرده‌است.

وی تا به حال جوایز متعددی را از جشنواره‌های مختلف دریافت کرده و بیشترین تعدادجایزه متن اول را از جشنواره بین‌المللی فجر داشته، بارها داور تئاتر و کتاب بوده‌است؛ در سال ۱۳۸۹ نمایش «جنایت و مکافات» را براساس رمان «جنایت و مکافات» در جشنواره کلاسیکهای روسیه در مسکو اجرا کرد که این نمایش در این جشنواره در سه رشته نامزد شد و موفق گردید جایزه بهترین بازیگر زن را دریافت کند.

برای فراگرفتن تئاتر از کلاس‌های جهاد دانشگاهی الزهرا، فرهنگسرای نیاوران شروع و در ادامه با کانون تئاتر بانوان همراه شد و به یادگیری اصول اولیه بازیگری ـ کارگردانی پرداخت. در همان موقع «اتاق آینه» را با همکاری بهزیستی راه‌اندازی کرد که از سال ۷۲ تا سال ۷۴. طرح موفقی بود. به گفته خودش: “سوژه از مردم (اغلب مشکلاتشان) و اجرا توسط اعضای گروه بود. کار ما حل مشکلات به وسیله اجرای تئاتر بود. بعد از آن «دادگاه جادویی» را کار کردم و بعد «جمعه دم غروب» و بعد «سرخ سوزان» که در جشنواره سیزدهم فجر به عنوان کار برتر شناخته شد و در جشنواره چهاردهم هم به عنوان بهترین متن در باره «زن در عرصه انقلاب» شناخته شد. حالا هم (شهریور ماه ۷۵) مشغول کار روی «پهلوان ریزه» هستم.”

وی پس از کارگردانی نمایش میهمان سرزمین خواب وقفه‌ای ۸ ساله در کار کارگردانی خود داشت که علت آن را اجبار مسئولین وقت مرکز هنرهای نمایشی مخصوصاً آقای شریف خدایی مبنی بر پرداختن وی به امر نویسندگی نمایشنامه برای در اختیار داشتن نویسنده‌ای توانا در این امر برای این قشر از جامعه هنری عنوان نموده و مجموعه را عامل ممانعت کارگردانی آثار خودش می‌داند.

اجرای مجدد جنایت و مکافات به زبان فارسی و به درخواست جشنواره کلاسیک‌های روسیه در اردیبهشت ۱۳۸۵ که در آن مهسا مهجور برنده جایزه شد.

فعالیتها

فیلمنامه‌ها

• دعوت – به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا
• عکس دسته جمعی با خانم بزرگ – به کارگردانی سیما تیرانداز

کارگردانی

• ۱۳۸۲ – جنایت و مکافات – کارگردانی و نویسندگی چیستا یثربی به مناسبت هفته فرهنگی شاعران ایرانی در باکو و به درخواست انجمن نظامی گنجوی – جایزه بازیگر اول برای بازیگر زن نمایش و برگزیده شدن نمایش در جشنواره
• جمعه دم غروب
• دادگاه جادویی
• زنی که تابستان گذشته رسید
• ۱۳۷۴ – سرخ سوزان
• ۱۳۷۵ – میهمان سرزمین خواب
• ۱۳۸۳ – یک شب دیگر هم بمان سیلویا
• ۱۳۸۳ – بانویی برای همیشه
• دخترک و مرد مرده
• جن کوچک عزیز
• عاشق ابر سفید
• سارا و کیمیاگر
• مرگ با ترنم عشق
• یک بار دیگر به عقب برگرد مهتاب
• شیزوئید دوست داشتنی

خرس نقره‌ای الماسی بلوری سیمین

کتاب‌ها

• پستچی
• شیدا و صوفی
• معلم پیانو
• عشق در زمان ما، سه قصه روان شناختی
• او یک زن
• پری کوچک دریایی
• زنی که تابستان گذشته رسید
• زنی از کوچه پشتی
• اسرار انجمن ارواح
• کوتاه کردن موی مرده
• وقتی تو نباشی چرا دو صندلی‌ (مجموعه شعر)
• نگاهت همیشه دوشنبه‌ست‌ (مجموعه شعر)
• گاردن پارتی در برف
• چشم‌هایش می خندد
• خواب گل سرخ

بازنشر آثار

آثار چیستا یثربی توسط این سازمان‌ها و مراکز در ایران بازنشر شده‌است:

• بازنشر اثر چیستا یثربی در سایت کنسرسیوم محتوای ملی
• بازنشر اثر چیستا یثربی در سایت مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان
• بازنشر اثر چیستا یثربی در سایت مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی

دیدگاه‌ها

• زنان در اثر جاودانه حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاهنامه، همپا وهمراه مردان حضور دارند.
• من حکیم فردوسی را در احترام وی به زن و خانواده شناختم و هرگز ندیدم که فردوسی در اثر گرانسنگ خود مفهوم خانواده را تنزل دهد