متولدین ۱۳ فروردین سینما ، تئاتر و موسیقی؛ ژاله کاظمی

به گزارش باکس افیس ایران: ژاله کاظمی (زاده ۱۳ فروردین ۱۳۲۲ تهران – درگذشت ۱۲ فروردین ۱۳۸۳ حومه واشینگتن دی.سی)، دوبلور ، گوینده ، مجری تلویزیونی و نقاش ایرانی بود.

زندگی

ژاله کاظمی در دوازدهم فروردین ۱۳۲۲ در تهران با نام اصلی زهرا کاظمی آزاد متولد شد. پدر و مادرش زمانی که ژاله نه ساله بود از هم جدا شدند و ژاله در ده سالگی باید در کنار برادر بزرگش که در آبادان کارمند شرکت نفت بود زندگی می‌کرد. سال‌هایی از کودکی و نوجوانی را در آبادان گذراند. از همان دوران نوجوانی در برنامه‌های تئاتر و شعر و ادب رادیو محلی آبادان شرکت می‌کرد.

ژاله کاظمی در سال ۱۳۳۷ به همراه خانواده به تهران نقل مکان کرد. او که برادر دیگرش هوشنگ کاظمی به عنوان دوبلور فعال مشغول به کار بود، به فعالیت در عرصه گویندگی گرایش پیدا کرد و گویندگی و دوبلاژ را به شکل حرفه‌ای آغاز کرد. در هجده سالگی سفری به رم کرد، جایی که دوبله فیلم به زبان فارسی توسط عده‌ای از ایرانیان مقیم ایتالیا از اوایل دهه ۱۳۳۰ آغاز شده بود. ژاله کاظمی طی شش ماه اقامت در آنجا، در کنار پیشگامان دوبله مانند منوچهر زمانی، نصرت کریمی و حسین سرشار در زمینه دوبله فعالیت کرد و تجربه اندوخت. در دهه ۱۳۴۰، که دوران طلایی دوبله در ایران خوانده می‌شود، بر قله این حرفه ایستاد و معتبرترین زن گوینده فیلم و یکی از چند دوبلور درجه‌اول بود که علاوه بر گویندگی، در زمینه مدیریت دوبلاژ هم فعالیت می‌کرد.

ژاله کاظمی به‌جای بسیاری از ستاره‌های سینما صحبت کرده‌است، از جمله ویوین لی در «اتوبوسی بنام هوس»، الیزابت تیلور در «چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟» و «گربه روی شیروانی داغ»، میا فارو در «گتسبی بزرگ»، جولی کریستی در «دکتر ژیواگو»، جولی اندروز در «اشکها و لبخندها» و سوفیا لورن در تمام فیلمهایش.

ژاله کاظمی همزمان با کار به تحصیل هم ادامه داد. از دانشگاه ملی در رشته علوم سیاسی لیسانس گرفت، و از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (با بورس تلویزیون) فوق لیسانس تعلیم و تربیت گرفت. او همچنین در کنار گویندگی و دوبلاژ، کار اجرای تلویزیونی را نیز تجربه کرد. معروف‌ترین برنامه تلویزیونی وی شما و تلویزیون نام داشت که در سال‌های بعد از انقلاب با نام شما و سیما ادامه یافت. ژاله کاظمی بعدها در برنامه‌های ادبیات امروز و ادبیات جهان و ادبیات کلاسیک و مجله‌های تصویر زمان و مجله هنر این کار را دنبال کرد. در سال‌های آخر فعالیت خود در تلویزیون، تهیه‌کننده و مدیر اجرایی چندین برنامه تلویزیونی بود.

فعالیت‌های پس از انقلاب

پس از انقلاب اسلامی، ژاله کاظمی به عنوان یکی از چهره‌های شاخص و محبوب تلویزیون پیش از انقلاب، در سیمای جمهوری اسلامی ایران جایی نداشت. بعدها با عوض شدن فضا در دوره‌هایی، جسته و گریخته در خارج از تلویزیون به گویندگی پرداخت. برخی از این آثار برای پخش در تلویزیون بود. گفتار متن برخی از برنامه‌ها دربارهٔ سینما را می‌خواند، گوینده چند فیلم مستند بود، و در چند فیلم به جای بازیگران ایرانی حرف زد و در دوبله چند فیلم و سریال خارجی هم شرکت کرد. در پی موفقیت نمایش نسخه زیرنویس‌دار فیلم دیگران (آلخاندرو آمنابار) در سینماهای تهران، در دوبله فارسی این فیلم به جای نیکول کیدمن حرف زد. آخرین بار با صدای آرامبخش خود در فیلم «ساعت‌ها» به جای نیکول کیدمن صحبت کرد.

نقاشی

ژاله کاظمی در سال‌های پس از انقلاب، بار دیگر نقاشی را از سر گرفت. او که در آن سال‌ها بیشتر در آمریکا ساکن بود، در سال ۱۳۶۲ نخستین نمایشگاه آثارش را برگزار کرد و از آن پس آثارش در چندین نمایشگاه گروهی و انفرادی در ایران و آمریکا به نمایش درآمد. اولین نمایشگاه نقاشی او در واشینگتن با استقبال منتقدان و بازدیدکنندگان روبرو شد و روزنامه واشینگتن پست در مقاله‌ای با عنوان «تعویض اسب‌ها» (Changing Horses) نوشت: آدمی که گوینده فیلم و مجری تلویزیون بوده حالا رنگ و بو و عطر صدایش را به بوم نقاشی منتقل کرده‌است.»

درگذشت

ژاله کاظمی هنرمند برجسته و صاحب نام دوبلاژ در ۱۲ فروردین ۱۳۸۳ به علت بیماری سرطان در ۶۱ سالگی در واشینگتن دی.سی درگذشت.

فعالیت‌ها

تعدادی از فیلم‌هایی که در آنها صحبت کرده‌است:

‌و نیز گویندگی به‌جای‌‌ پیر آنجلی، نرگس، مارینا ولادی، سیلوا کوشینا، دبرا پاجت، جین منسفیلد، دایان بیکر، باربارا استانویک، سنتا برگر، السا مارتینلی، آنیتا اکبرگ، سارا مایلز، دایان کیتون، نانسی کووک (الماس ۳۳)، ایرن، پوران، فروزان (دشنه)، پوری بنایی (عروس فرنگی، خداحافظ تهران، قیصر)، آذر شیوا، پروانه معصومی (رگبار، غریبه و مه، کلاغ، سوخته‌دلان، امام علی)، نیلوفر، فرزانه تأییدی، هما روستا (ملک خاتون)، شهرزاد (قیصر، طوقی، داش آکل)، مهتاج نجومی (این خانه دور است)، فریماه فرجامی، شهلا میربختیار (پاییز صحرا)، شورانگیز طباطبایی (اکبر دیلماج)، آرام، ثریا حکمت، اکرم محمدی (مادر)، افسانه بایگان، کتایون ریاحی، فاطمه معتمدآریا (ریحانه)، سرور نجات‌الهی (امام علی)، بهناز توکلی (معصومیت از دست رفته)، و…