متولدین ۰۴ مهر سینما ، تئاتر و موسیقی؛ حبیب محبیان

به گزارش باکس افیس ایران: حبیب محبیان معروف به حبیب (زادهٔ ۴ مهر ۱۳۲۶ در تهران – درگذشتهٔ ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ در روستای نیاسته، کتالم، رامسر)، خواننده، آهنگساز، نوازنده و ترانه‌سرای سرشناس و صاحب سبک ایرانی بود. او در دههٔ ۱۳۵۰ خورشیدی با آلبوم مرد تنهای شب به شهرت رسید.

جنس صدای متمایز حبیب، استفاده‌اش از گیتار ۱۲ سیمی و آهنگسازی متأثر از موسیقی راک غربی، او را به‌عنوان هنرمندی متفاوت به موسیقی پاپ ایران معرفی کرد.

زندگی‌نامه

حبیب در ۴ مهر ۱۳۲۶ در شمیران به‌دنیا آمد. در خانوادهٔ او، برادرانش نیز به موسیقی علاقه داشتند اما تنها خود حبیب به موسیقی حرفه‌ای روی آورد. برادران او محمود، قاسم، منصور و منوچهر و خواهران او عفت و مریم هستند. علاقهٔ وی از ابتدا به گیتار بود.دوران نوجوانی حبیب مصادف با پیدایش گروه بیتلز در دهه ۶۰ میلادی اروپا شد و این باعث علاقهٔ بیشتر وی به موسیقی گردید.

با پذیرفته شدن در آزمون صداوسیما، زیر نظر مرتضی حنانه به فراگیری اصول و تدابیر آهنگسازی روی آورد. بعدها وی توانست به‌عنوان خواننده در تلویزیون استخدام شود. وی بعد از ۲ سال از استخدام در رادیو و تلویزیون به خدمت سربازی رفت و در آنجا نیز خواننده باشگاه افسران بود.وی از معدود خوانندگانی بود که در اجرای آهنگ‌هایشان از گیتار دوازده سیم استفاده می‌کرد.

زندگی خصوصی

همسر اول حبیب، شادی نام داشت. احمدرضا محبیان ثمره ازدواج حبیب و شادی است که در ایران زندگی می‌کند. شادی در دی ماه ۱۳۵۴ به دلیل آسیب در ناحیه پا که به بیمارستان رضا پهلوی (شهدای فعلی) مراجعه کرده بود، به دلیل تزریق آمپول پنی‌سیلین که برایش حساسیت زا بود، درگذشت. واقعه فوت همسر حبیب، و به فاصله دو ماه فوت مادر او، باعث شد که در اولین آلبومش یعنی «مرد تنهای شب» که در سال ۱۳۵۶ انتشار یافت بیشتر آهنگ‌ها را به یاد ایشان بخواند. آهنگ‌های «مادر» و «خرس کوکی» را به یاد مادرش، «شهلای من» و «خواب سرخ بوسه‌ها» را به یاد همسرش و «نگاهم» و «مرد تنهای شب» را به یاد هر دوی ایشان خواند.

همسر دوم حبیب، ناهید نام دارد که «محمد محبیان» خواننده و همکار پدر ثمره ازدواج با اوست.

بازگشت به ایران

حبیب در سال ۱۳۶۲ به‌دلیل ممنوعیت خواندن وی در ایران، ایران را ترک کرد و در سال ۱۳۶۴ در لس آنجلس در ایالات متحده آمریکا ساکن شد. او در سال ۱۳۸۸ با نگاشتن نامه‌ای به رئیس‌جمهور وقت، محمود احمدی‌نژاد، خواستار حضور در کشور شد و با موافقت ضمنی و پذیرفتن رعایت برخی شرایط به همراه خانواده اش به ایران بازگشت و در رامسر، چهارصد دستگاه اقامت کرد.

همکاری هنری

حبیب با هنرمندانی همچون لیلا کسری، مسعود فردمنش، سعید قائم مقامی، بیژن سمندر، پاکسیما زکی پور، سیاوش قمیشی، منوچهر چشم آذر، ناصر چشم آذر، اروین خاچیکیان و… همکاری کرده بود.

پیگیری آلبوم و کنسرت در ایران

حبیب در سال ۱۳۸۹ درخواست خود برای دریافت مجوز انتشار آلبوم را ارائه کرد و اعلام کرد که می‌خواهد در ورزشگاه آزادی تهران کنسرت برگزار کند؛ و ادعا کرد که این کنسرت اگر ۱۰ شب هم برگزار شود، ۱۰۰ هزار نفری آزادی خالی نمی‌شود.

اسفندیار رحیم مشایی (رئیس دفتر محمود احمدی‌نژاد)، در واکنش به حضور حبیب در ایران گفت: «این‌که یک ایرانی بخواهد فعالیتی در داخل و خارج از کشور داشته باشد، مطابق چارچوب و قوانین آزاد است و مشکلی ندارد. فعالیت هنری در همه بخش‌ها از جمله موسیقی برای همه هنرمندان در داخل و خارج از کشور آزاد است و برگشت به ایران برای کسی مشکلی ندارد.»

اما حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر ارشاد (دولت دهم) در سال ۱۳۹۱ گفت: «خواننده‌ای که به ایران بازگشته از وزارت ارشاد مجوزی ندارد و آنچه گفته و شنیده شده شایعه است.»^[

در سال ۱۳۹۳ حسین نوش‌آبادی (سخنگوی وزارت ارشاد دولت یازدهم) گفت: «ایشان می‌تواند با توجه به نگاه و رویکرد دولت یازدهم به محتوای آثار فرهنگی و هنری، مجدداً به ارائه آلبوم خود برای اخذ مجوز اقدام کند. ارائه مجوز به آثار هنری ربطی به تولید در دولت قبل ندارد و ویژگی‌های اثر ارائه شده در شرایط حاضر ملاک است.»

سید احمد خاتمی (امام جمعه موقت تهران) در واکنش به‌این موضوع (حضور حبیب در ایران) گفت: «ایران جای خواننده‌های لس‌آنجلسی نیست.» حبیب در آخرین مصاحبهٔ خود اعلام کرد که با اختیار خود به ایران برگشته و قطعه‌ای به‌نام «عشق‌های خدایی» را در آلبوم جدید خود ساخته‌است. او در ژانویه ۲۰۱۲ نماهنگی به‌همراه سمیر زند، منتشر کرد که عناصری از تکنو، ترنس و هاوس دارد. این ویدئو موجب جلب توجه گسترده رسانه‌ای شد.

بازداشت

در سال ۱۳۹۳ حبیب در جاده ماسوله و شهرک تاریخی ماسوله در حال تولید نماهنگ ترانه خرچنگ‌های مردابی بود که توسط نیروی انتظامی بازداشت شد و به واسطه شهرت و همچنین عدم به همراه داشتن مجوزهای لازم برای ضبط فیلم، به دادسرا معرفی شد تا روند قضایی معمول پیگیری شود. در پایان، حبیب با تودیع قرار وثیقه متناسب آزاد شد.اما برخی سایت‌ها اعلام کردند که وی توسط لباس شخصی‌ها و بی‌دلیل دستگیر شده‌است.

حبیب پس از آزاد شدن، یک نامه سرگشاده با عنوان «من در سرزمین مادری‌ام بدون دلیل بازداشت شدم و بدون دلیل هم آزاد!» نوشت.

انتشار کتاب مرد تنهای شب

در سال ۱۳۹۳ کتاب «مرد تنهای شب» به قلم حبیب انتشار یافت و در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران همان سال ارائه شد. این کتاب برگزیده‌ای از آثار و ترانه‌های حبیب در همه سال‌های فعالیت اش را تشکیل داده‌است.

حاشیه‌ها

• حبیب در ۲۶ آبان ۱۳۹۳ برای عرض تسلیت به خانه مرتضی پاشایی رفت.
• در طول مراسم ختم همسر بنیامین بهادری شایعه شده بود که حبیب در مراسم حضور داشته‌است.
• حبیب در مراسم ختم علی طباطبایی بازیگر حضور پیدا کرد.
• وی در سومین جشن موسیقی ما در ۱۸ مهر ۱۳۹۴ در تهران حضور یافت و مسئولیت اهدای جایزه به ناصر فرهودی را برعهده گرفت. (آخرین حضور وی در مجامع رسمی)
• در تاریخ ۲۹ دی ۱۳۹۶ شبکه استانی اصفهان برای اولین بار آهنگ «مرگ قو» از حبیب محبیان را پخش کرد

گفتگو با مجله ایدئال

حبیب در مهر ۱۳۹۴ با مجله زندگی ایدئال برای اولین بار در ایران گفتگو کرد. در آن گفتگو او از ابتدای زندگی، شروع فعالیت‌هایش تا زندگی امروز خود صحبت کرد و از اختلافاتش با سمیر زند پرده برداری کرد. هر چند به گفته خود او این گفتگو بعد از چاپ اشتباهات متعددی داشت. او پس از این در شماره بعدی این مجله دربارهٔ اشتباهات این گفتگو صحبت کرد. پس از مرگ حبیب پسرش محمد محبیان و سپس همسرش ناهید بسیم با این مجله گفتگو کردند.

درگذشت

حبیب مدت‌ها مبتلا به بیماری قلبی بود و در نهایت در ساعت ۹ صبح جمعه ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ در ۶۸ سالگی بر اثر ایست قلبی در روستای نیاسته، کتالم، رامسر درگذشت.

تدفین

پس از درگذشت حبیب در روستای نیاسته رامسر خانه موسیقی ایران از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کرد تا مراسم تشییع حبیب از مقابل تالار وحدت به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا صورت بگیرد. اما پس از چند ساعت داریوش قانع رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان رامسر اعلان کرد که تدفین حبیب در شهرستان رامسر و در امامزاده محمد تشییع و در همین محل به خاک سپرده خواهد شد.

اما در نهایت پیکر حبیب در محوطه گورستان روستای نیاسته به خاک سپرده شد. این به خاک سپاری در شرایطی صورت گرفت که حبیب هیچگونه تعلقی به شهر رامسر نداشت و فقط ویلای شخصی اشرا در روستای نیاسته رامسر اجاره کرده بود. مراسم سوم حبیب هم در رامسر برگزار شد.

در نهایت تاریخ و مکان برگزاری مراسم هفتمین روز درگذشت حبیب محبیان در تهران روز یکشنبه ۳۰ خرداد ماه از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲:۳۰ صبح در مسجد جامع (قدس) شهرک غرب تهران در میان خیل عظیم مردم و در حضور رسانه‌ها برگزار شد. مراسم چهلمین روز درگذشت حبیب نیز قرار بود در تهران صورت بگیرد اما با مخالفت وزیر ارشاد و حوادثی که در ان موقع رخ داده بود، مراسم چهلم نیز در رامسر برگزار شد.

بزرگداشت‌ها

هر ساله در سالروز تولد یا مرگ حبیب طرفداران او بر سر مزارش برای او بزرگداشت می‌گیرند. در شب ۴ مهر ۱۳۹۵ مراسم تولد ۶۹ سالگی حبیب نخست در خانه او و سپس بر سر آرامگاه او در حضور طرفدارانش برگزار شد. برای دومین بار سالگرد حبیب در ۱۷ خرداد ۱۳۹۷ با حضور هوادارانش برسر آرامگاه حبیب و سخنرانی پسرش محمدمحبیان در مسجد قدس نیاسته برگزار شد. سومین مراسم میلاد حبیب با حضور جمعی از هوادارانش در تاریخ ۴ مهر ۱۳۹۷ برسر آرامگاه او برگزار شد.

مجوز گرفتن پس از مرگ

در سال ۱۳۹۶، یک سال و نیم پس از درگذشت حبیب نماهنگ «دیره» با صدای پسرش، احمدرضا محبیان و سمیر زند و همچنین با تصویر و صدای نه چندان شفاف «حبیب» از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز انتشار گرفت. این در حالی است که فروردین ماه همان سال قطعه صوتی «دیره» از دفتر موسیقی مجوز انتشار گرفته بود؛ و ویدئوی مربوط به این اثر که در بخش‌هایی از آن بریده‌هایی از فیلم‌های مربوط به حبیب محبیان و صدای نه چندان شفاف او استفاده شده مجوز انتشار دریافت کرد. به گفته سمیر زند قرار بود که این آهنگ را حبیب و او بخوانند که اختلافات حبیب با سمیر زند موجب شد تا این اتفاق نیفتد.در زمستان ۱۳۹۶ در پی سانحه نفتکش سانچی قطعه مرگ قو با صدای حبیب برای اولین بار از صدا و سیما به یاد جانباختگان سانچی پخش شد.

ترانه‌شناسی

آلبوم‌ها

1. مرد تنهای شب (۱۳۵۶) – ۱۹۷۷
2. سلام همسایه (۱۳۵۷) – ۱۹۷۸
3. بت (۱۳۵۸) – ۱۹۷۹
4. آفتاب‌مهتاب (۱۳۶۳) – ۱۹۸۴
5. همراز (۱۳۶۷) – ۱۹۸۸
6. خورشیدخانوم (۱۳۶۹) – ۱۹۹۰
7. آخه عزیزم چی می‌شه (۱۳۷۱) – ۱۹۹۲
8. صفر (۱۳۷۳) – ۱۹۹۴
9. بزن باران (۱۳۷۵) – ۱۹۹۶
10. کویر باور (۱۳۷۸) – ۱۹۹۹
11. خداوندا (۱۳۸۰) – ۲۰۰۱
12. خانه کوچک (۱۳۸۱) – ۲۰۰۲
13. جوونی (همراه محمد) (۱۳۸۳) – ۲۰۰۴
14. خودشه (همراه محمد) (۱۳۸۵) – ۲۰۰۶
15. ایران بانو (همراه محمد) (۱۳۸۷) – ۲۰۰۸ (آخرین آلبوم)

آهنگسازی برای دیگران

• ستار (آهنگ: دنیای بابا)
• لیلا فروهر (آهنگ: هرچی بخوای)
• نوش‌آفرین (آهنگ‌های: زنگ در و دروغ نیست)
• هلن (آهنگ: فراموش نکنی)
• مکابیز (آهنگ: هر کس رو بیشتر دوست داری)
• مرتضی (آهنگ: حلالم کن)

تک‌آهنگ‌ها