متولدین ۱۶ می سینما ، تئاتر و موسیقی؛ هنری فوندا

به گزارش باکس افیس ایران: هنری جینز فوندا (به انگلیسی: Henry Jaynes Fonda) (زادهٔ ۱۶ مهٔ ۱۹۰۵ – درگذشتهٔ ۱۲ اوت ۱۹۸۲) بازیگر سرشناس سینما، تلویزیون و تئاتر آمریکایی بود. او بیشتر به‌خاطر نقش‌هایش به‌عنوان افراد صریح و آرمان‌گرا مشهور بود.

مؤسسهٔ فیلم آمریکا در سال ۱۹۹۹ نام او را در ردهٔ ششم برترین هنرپیشه‌های مرد تمام دوران قرار داد.

زندگی‌نامه

هنری جینز فوندا در ۱۶ مهٔ ۱۹۰۵ در گرند آیلند، نبراسکا به دنیا آمد.

او پدرسالار خانواده‌ای از هنرپیشگان معروف است: پسرش پیتر فوندا، دخترش جین فوندا و نوه‌هایش بریجیت فوندا و تروی گاریتی.

فوندا در طی حضور ۴۷ساله‌اش در عرصهٔ سینما در کلاسیک‌هایی همچون خوشه‌های خشم، ۱۲ مرد خشمگین، کلمنتاین عزیزم و روزی روزگاری در غرب نقش‌آفرینی کرده‌است.

در سال ۱۹۶۸ سرجو لئونه با ایجاد انقلابی در سبک بازی فوندا کلیشه همیشگی او که بازی در نقش «آدم خوب‌ها» بود را شکست و نقش یک قاتل شیطان صفت را در فیلم روزی روزگاری در غرب به او داد که به عنوان یکی از به یاد ماندنی‌ترین شخصیت‌های منفی سینما شناخته می‌شود.

فوندا در سال ۱۹۸۲ و در سن ۷۶ سالگی به خاطر بازی در فیلم «روی گلدن پاند» جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد که از این حیث به عنوان کهن‌سال‌ترین برنده جایزه اسکار شناخته می‌شود. قبل از آن و در سال ۱۹۸۰ نیز یک جایزه اسکار افتخاری دریافت کرده بود.

وی در ۱۲ اوت ۱۹۸۲ در لس آنجلس، کالیفرنیا بر اثر ناراحتی قلبی در سن ۷۷ سالگی درگذشت.

جوایز

• برنده جایزه تونی بهترین بازیگر مرد برای فیلم آقای رابرتس
• برنده جایزه بفتا بهترین بازیگر مرد برای فیلم ۱۲ مرد خشمگین
• برنده جایزه اسکار افتخاری در سال ۱۹۸۰
• در سال ۱۹۸۱ به خاطر بازی در فیلم روی گلدن پاند برنده جایزه اسکار شد
• جایزه گولدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام برای فیلم روی گلدن پاند

فیلم‌شناسی

• جزبل (۱۹۳۸)
• جسی جیمز (۱۹۳۹)
• آقای لینکلن جوان (نقش آبراهام لینکلن) (۱۹۳۹)
• طبل‌ها با چرخش پا (۱۹۳۹)
• خوشه‌های خشم (۱۹۴۰)
• لیلیان راسل (۱۹۴۰)
• بانو ایو (۱۹۴۱)
• حیوان نر (۱۹۴۲)
• داستان‌های منهتن (۱۹۴۲)
• خیابان بزرگ (۱۹۴۲)
• حادثه آکس‌بو (۱۹۴۳)
• کلمنتاین عزیزم (نقش وایات ارپ) (۱۹۴۶)
• فراری (۱۹۴۷)
• دیزی کنیون (۱۹۴۷)
• دژ آپاچی (۱۹۴۸)
• آقای رابرتس (۱۹۵۵)
• جنگ و صلح (۱۹۵۶)
• مرد عوضی (۱۹۵۶)
• ۱۲ مرد خشمگین (۱۹۵۷)
• ستاره حلبی (۱۹۵۷)
• عشق بازیگری (۱۹۵۸)
• وارلاک (۱۹۵۹)
• طولانی‌ترین روز (۱۹۶۲)
• چگونه غرب تسخیر شد (۱۹۶۲)
• کوهستان اسپنسر (۱۹۶۳)
• بهترین مرد (۱۹۶۴)
• وضعیت رفع خطر (نقش رئیس‌جمهور) (۱۹۶۴)
• سکس و دختر مجرد (۱۹۶۴)
• راندرز (۱۹۶۵)
• در راه خطر (نقش چستر نیمیتز)(۱۹۶۵)
• بازی کثیف (۱۹۶۵)
• نبرد تانک‌ها (۱۹۶۵)
• به عصر سختی‌ها خوش آمدید (۱۹۶۷)
• روزی روزگاری در غرب (۱۹۶۸)
• برای قهرمانان خیلی دیر است (۱۹۷۰)
• گاهی فکری بزرگ (۱۹۷۱)
• چهارشنبه خاکستر (۱۹۷۳)
• به من می‌گویند هیچ‌کس (۱۹۷۳)
• میدوی (نقش چستر نیمیتز) (۱۹۷۶)
• قطار هوایی (۱۹۷۷)
• سد معبر بزرگ دودی (۱۹۷۷)
• یورش بزرگ (۱۹۷۸)
• کلاه شاپو (۱۹۷۸)
• حمله زنبورها (۱۹۷۸)
• شهاب‌وار (۱۹۷۹)
• روی گلدن پاند (۱۹۸۱)

تلویزیون

• ریشه‌ها: نسل‌های بعدی (۱۹۷۹)