متولدین ۱۷ اوت سینما ، تئاتر و موسیقی؛ شان جاستین پن

زندگی شخصی

پن در ماهِ اوت ۱۹۶۰ در سانتا مونیکای ایالت کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد. پدرش، لئو پن، کارگردان یهودی، که به دلیل مخالفت با مک‌کارتیسم در لیست سیاه قرار گرفت، و مادرش، «ایلین ریان»، یک ایرلندی-ایتالیایی و پیرو مذهب کاتولیک بود. او دو برادر به نام‌های کریس پن (هنرپیشه) و مایکل پن (موسیقی‌دان) دارد.

او شوهر سابق مدونا خوانندهٔ مشهور آمریکایی است. آن‌ها در سال ۱۹۸۸ میلادی و پس از آن‌که شان پن در پی یک اختلاف زناشویی با «چوب بیسبال» به مدونا حمله کرد و او را کتک زد، از هم جدا شدند. البته این ماجرا بعد از جدایی توسط مدونا تکذیب شد. بعدها، پن با رابین رایت آشنا شد و در سال ۱۹۹۶، در حالی که دو بچه از ازدواج پیشینش داشت با او ازدواج کرد.

حرفه

بازیگری

نخستین تجربه بازیگری شان پن، در فیلم زمان‌های هیجانی در بلندی‌های هیجانات در سال ۱۹۸۲ بود. وی برای فیلم‌های رودخانه میستیک و میلک جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرده‌است. او همچنین برای سه فیلم من سام هستم، راه رفتن مرد مرده و رذل و دوست‌داشتنی هم نامزد جایزه اسکار شده بود. بازی وی و در تلفات جنگ ۱۹۸۹ ساخته برایان دی پالما در نقش یک گروهبان بسیار خشن در جنگ ویتنام مورد توجه منتقدان قرار گرفت. پن در سال ۱۹۹۳ بار دیگر جلوی دوربین برایان دی پالما رفت و در کنار آل پاچینو در فیلم راه کارلیتو به ایفای نقش پرداخت و به چهره تبدیل شد. شان پن در سال ۲۰۰۳ در چهار فیلم بازی کرد که دو فیلم از میان آن‌ها او را به اوج قلهٔ موفقیت رساندند. وی با فیلم رودخانه میستیک کلینت ایستوود با بازی درخشان خود برای اولین بار به جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد رسید. در سال ۲۰۰۸ نیز با بازی در فیلم میلک ساخته گاس ون سنت به اوج بازگشت و بیش از پیش بازی او مورد توجه منتقدین و عموم قرار گرفت و برای بار دوم برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.

کارگردانی

در سال ۱۹۹۱ اولین کارگردانی خود را با فیلم دونده هندی تجربه کرد. او دو فیلم دیگر نیز با بازی جک نیکلسون با نام‌های نگهبان گذرگاه ۱۹۹۵ و قول (۲۰۰۱) کارگردانی کرده‌است. در فیلم قول، میکی رورک نیز به ایفای نقشی کوتاه پرداخت. وی در ۲۰۰۷ فیلم به‌سوی طبیعت وحشی را کارگردانی کرد و به توفیقات زیادی دست یافت.

کارهای بشر دوستانه و فعالیت‌های اجتماعی

پیام به بوش

در اکتبر ۲۰۰۲ پن مبلغ ۵۶٫۰۰۰ دلار برای یکسری تبلیغ به واشینگتن پست پرداخت کرد که در آن تبلیغات، از جرج بوش، رئیس‌جمهور آمریکا، خواسته می‌شد روند خشونت‌ها را پایان ببخشد. تبلیغات به صورت نامه‌های سرگشاده نوشته شد و در جهت مخالفت با حمله احتمالی به عراق و جنگ‌های ضدتروریسم بود.

سفر به عراق

او در دسامبر ۲۰۰۲ سفر کوتاهی به عراق داشت. وی در عراق به تهیه تصاویر و گزارش‌های مختلف شهرها و وضعیت مردم این کشور پرداخت.

حمایت از اعتراض‌ها در ایران و مصر

شان پن پس از سرکوب مردم معترض به نتایج انتخابات ۱۳۸۸ توسط دولت ایران با اعتصاب غذا این اقدام را محکوم نمود. شان پن در اکتبر ۲۰۱۱ به جمع معترضین مصری در میدان التحریر قاهره پیوست. او در این جمع گفت:

«جهان از انقلاب شجاعانه مصر با هدف کسب آزادی الهام گرفته‌است و اینکه روشن است که آزادی در یک شب به دست نمی‌آید. هنوز مبارزه در پیش است و موضوعاتی مانند انتقال قدرت از نظامیان به مردم در دستور کار قرار دارد.»

سفر به ایران

در ژوئن ۲۰۰۵ شان پن در سفری پنج روزه به عنوان خبرنگار روزنامهٔ سان‌فرانسیسکو کرونیکل از ایران دیدار کرد. و مجموعه گزارش‌های خود از رویدادها و مصاحبه‌های پیش از انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری ایران را در روزنامهٔ سان‌فرانسیسکو کرونیکل به چاپ رساند. او در این سفر به عنوان خبرنگار در نماز جمعه شرکت کرد با مهدی هاشمی رفسنجانی، سید حسن خمینی، اکبر هاشمی رفسنجانی و نیز جمعی از اهالی سینما دیدار کرد. او پس از بازگشتش به آمریکا، در نامه‌ای سرگشاده به جرج دبلیو بوش، دیک چینی و کاندولیزا رایس نوشت:

زلزله هائیتی

پن به عنوان سفیر افتخاری در کشور هاییتی کارش را آغاز کرد، ابتدای فعالیتش را با رساندن داروهای مُسکن به آسیب‌دیدگان زلزله آغاز کرد و پس از آن مدیریت کمپ توانبخشی مجدد به حادثه‌دیدگان را برعهده داشت. او فعالیت‌های دیگری چون آواربرداری، تعمیر خانه‌های آسیب‌دیده و همچنین راه‌اندازی یک مرکز درمانی را در هاییتی انجام داد و بخاطر کارهای انسان دوستانه بسیار زیادی که بعد از زلزله سال ۲۰۱۰ هائیتی انجام داد، سفیر صلح هائیتی نامیده شد.

فیلم‌شناسی