متولدین ۳ فروردین سینما ، تئاتر و موسیقی؛ جمشید هاشم‌پور

به گزارش باکس افیس ایران: جمشید هاشم‌پور (زادهٔ ۳ فروردین ۱۳۲۳) بازیگر اهل ایران است.

زندگی هنری

پیش از انقلاب

جمشید هاشم‌پور در سال ۱۳۲۳ در تهران خیابان سلسبیل و از پدر و مادری اردبیلی به دنیا آمد و تحصیلات خود را تا دیپلم ریاضی ادامه داد. او در جوانی در محله دوهزار زیر نظر احمد رودباری ورزشهای رزمی چون کونگ فو را فراگرفت. وی اولین فیلم سینمایی خود را با معرفی یکی از دوستانش به ساموئل خاچیکیان، کارگردان ایرانیِ ارمنی‌تبار، در سال ۱۳۴۷ و با بازی در نقش کوتاهی در فیلم جهنم سفید آغاز کرد. سپس در فیلم‌های جنجال پول ساختهٔ پرویز خطیبی و ایوالله به کارگردانی منوچهر نوذری، قسمت (کارگردان امیر شروان)، عشقی‌ها (کارگردان جمشید شیبانی) بازی کرد. آخرین فیلم او در قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، خوشگلترین زن عالم به کارگردانی قدرت‌الله احسانی بود. پس از آن برای مدتی سینما را رها کرد.

پس از انقلاب

جمشید هاشم‌پور در سال ۱۳۶۰ به دعوت مسعود کیمیایی برای بازی در فیلم خط قرمز دوباره به سینما بازگشت. در ابتدا هاشم‌پور به کیمیایی می‌گوید که چند سالی است از سینما دور بوده و کار نکرده‌است. کیمیایی هم در جواب می‌گوید که قبلاً از اوچند فیلم دیده و دوست دارد که در فیلمش نقش یک مأمور امنیتی را بازی کند (که البته در همان سال این فیلم به دلیل نداشتن حجاب به مدت ۳۷ سال توقیف بود). هاشم‌پور نیز می‌پذیرد و نقش را بازی می‌کند. بعد هم بلافاصله و در مدت کوتاهی پس از این فیلم، در فیلم «فرمان» ساخته کوپال مشکات به همراه سعید راد بازی می‌کند. بازی او در نقش «زینال بندری» در فیلم تاراج ساختهٔ ایرج قادری بود که جمشید هاشم‌پور (آریا) را با سرِ تراشیده میان مردم مطرح کرد؛ تا جایی که تیپ قهرمان سرتراشیده تا سال‌ها مخاطبان بسیاری را روانهٔ سینماها می‌کرد. او ستاره سینمای ایران در دهه هفتاد بود.

در سال ۱۳۶۴ بعد از بازی در فیلم تیغ و ابریشم که سانسورها و حاشیه‌های زیادی داشت به دلیل تراشیدن موهای سر خورد ممنوع الکار شد و به مدت ۳ سال ممنوع الکار بود.

هاشم‌پور به دلیل چند سال ممنوع‌الفعالیتی در دهه ۶۰ که علت آن مشخص نیست، پس از بازگشت به سینما از تراشیدن موهای سرش واهمه داشت تا مبادا بار دیگر فعالیت او در بازیگری ممنوع شود. هاشم پور دربارهٔ این اتفاق گفته :خودم هم درست متوجه نشدم چرااز سینما دورشدم. بعد از این فیلم‌ها به واسطه خلق و خوی خجالتی‌ام از سینما دور شدم. آن زمان من رفتم و کارمند سازمان دفاع غیرنظامی که مسائل مربوط به ایمنی کارخانه‌ها را برعهده داشت، شدم و از سینما فاصله گرفتم. روحیه‌ام با شرایط سینمای آن موقع منافات داشت. زیاد حس خوبی نداشتم. نمی‌دانم، شاید هم اشتباه کردم. به هر حال ناخودآگاه از ادامه فعالیتم پرهیز شد.

در آن سال‌ها پیشنهادی برای بازی در سینما هم به او نشده و تقریباً فراموش می‌شود. خود او هم زیاد راغب نبوده در آن جنس سینما و در آن قالب فعالیت کند. اما محمدحسین فرحبخش تهیه‌کننده و مالک «پویافیلم»، در سال ۷۰ قراردادی برای فیلم «قافله» با او امضاء و مجابش کرد که با تراشیدن موهایش مشکلی پیش نمی‌آید.

جمشید هاشم‌پور از معدود هنرپیشگان سینمای ایران است که فعالیت تئاتری نداشت و بنا به گفته خودش در یکی از مصاحبه‌هایش، سینما را از سینما شروع کرده‌است و تنها فعالیت تئاتری وی صحنه‌هایی از فیلم تماس شیطانی بود که صحنه‌های تئاتر را با راهنمایی مجید مظفری اجرا کرد. او در دههٔ ۱۳۶۰ و اوایل دهه ۱۳۷۰ در کنار بازی در فیلم‌های اکشن و حادثه‌ای، بازی در نقش‌های دیگر را نیز امتحان کرده‌است. بازی در فیلم‌هایی نظیر: روز باشکوه (کیانوش عیاری، ۱۳۶۷) – مادر (علی حاتمی، ۱۳۶۸) – پردهٔ آخر (واروژ کریم‌مسیحی، ۱۳۶۹) – عشق و مرگ (محمدرضا اعلامی، ۱۳۶۹) و دلشدگان (علی حاتمی، ۱۳۷۰). هاشم‌پور پس از دریافت دیپلم افتخار از هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۷) برای بازی در فیلم هیوا (رسول ملاقلی‌پور) گزیده‌کار شد.

ندادن سیمرغ به او در فیلم قارچ سمی اعتراض جامعه سینمایی را در پی داشت.

جمشید هاشم‌پور در سال ۱۳۸۲ دو فیلم بر پرده سینماها داشت، واکنش پنجم و سفر به فردا. او در سال ۱۳۸۶ از پس بازی در فیلم استشهادی برای خدا، نامزد دریافت سیمرغ بلورین از جشنوارهٔ فیلم فجر شد. جمشید هاشم‌پور پس از ۱۰ سال در جشنواره فیلم فجر ۳۶ ام حضور پیدا کرد.

فیلم‌شناسی

سینما

نمایش خانگی

جوایز

• برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم دارکوب از سی و ششمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ۱۳۹۶
• تندیس حافظ یک عمر فعالیت هنری، از شانزدهمین جشن دنیای تصویر ۱۳۹۵
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم میم مثل مادر از جشن سینمای ایران ۱۳۸۵
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم واکنش پنجم از جشن سینمای ایران ۱۳۸۲
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم سفر به فردا از جشن سینمای ایران ۱۳۸۱
• کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم واکنش پنجم از بیست و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ۱۳۸۱
• تندیس نخل زرین و لوح تقدیر جشنواره فیلم اجتماعی آبادان برای فیلم سفر به فردا و واکنش پنجم ۱۳۸۱
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم مسافر ری از جشن سینمای ایران ۱۳۸۰
• نامزد تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم هیوا از جشن سینمای ایران ۱۳۷۸
• برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم هیوا از هفدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ۱۳۷۷
• کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم آخرین بندر از سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ۱۳۷۳
• کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای فیلم عشق و مرگ از نهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر ۱۳۶۹

تجلیل

• در مراسمی در دوم شهریور ماه ۱۳۹۳ از جمشید هاشم پور بازیگر مطرح سینمای اکشن و پلیسی ایران در پردیس سینمایی ملت با حضور اهالی سینمای ایران تجلیل شد.
• در شب فرهنگی اردبیل (شهریور ۱۳۹۷) در جشنواره ملی چارسوق در برج میلاد از جمشید هاشم پور به عنوان هنرمند اردبیلی تقدیر به عمل آمد.
• تجلیل از یک عمر فعالیت هنری جمشید هاشم پور در افتتاحیه نمایش این این یک اعتراف است به کارگردانی شادی اسدپور در سال ۱۳۹۸ در عمارت نوفل لوشاتو
• تجلیل از یک عمر فعالیت هنری جمشید هاشم پور در اختتامیه شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت
• اعطای گواهینامه درجه یک هنری از سوی شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور
• پنجشنبه ۲۱ اسفند در مراسم پایانی دوره دوازدهم جشنواره فیلم‌های ورزشی ایران از حشمت مهاجرانی سرمربی اسبق تیم ملی فوتبال ایران، مسعود اسکویی گوینده رادیو و جمشید هاشم پور ستاره سینما تجلیل شد.
• در شهریور ۱۴۰۰ مراسمی برای گرامیداشت هنرمندانی که در زمینه ایثار و دفاع مقدس سابقه فعالیت هنری داشتند برگزار شد. در این مراسم از جمشید هاشم‌پور در کنار هنرمندانی نظیر عزت‌الله مهرآوران، علیرضا افتخاری، حسین نوری و رضا برجی تجلیل به عمل آمد.