متولدین ۲۵ خرداد سینما ، تئاتر و موسیقی؛ زویا زاکاریان

زندگی

زویا در ۲۵ خرداد ۱۳۲۹ در محلهٔ پل چوبی تهران در خانواده‌ای از ارامنهٔ آذربایجان به دنیا آمد. پدر و برادرش هر دو نوازنده بودند و مادرش خواننده گروه کر بود. پس از اخذ دیپلم، به دانشگاه پهلوی شیراز رفت تا پزشکی بخواند، اما پس از یک سال برای تحصیل در رشته‌های هنری به تهران بازگشت.

پس از بازگشت از شیراز در دانشگاه هنرهای دراماتیک شروع به تحصیل کرد. نخستین ترانهٔ اجراشده‌اش قُمری نام داشت که با آهنگ‌سازی فرید زلاند، تنظیم Eric Arconte و اجرای لیلا فروهر در سال ۱۳۵۴ منتشر شد. از زویا در پیش از انقلاب ۱۵ ترانه توسط گوگوش، مارتیک، ابی، شماعی‌زاده و لیلا فروهر اجرا و منتشر شده‌است.

وی در سال ۱۳۶۳ ایران را ترک کرد و به آلمان رفت و پس از دو سال، در سال ۱۳۶۵ به آمریکا مهاجرت کرد. در تمام این سال‌ها چند نمایش‌نامه نوشته و برای آوازخوانان بسیاری ترانه سروده‌است. ترانه‌های شب‌زده، گهواره، فصل تازه، نامه، دست من نیست، کیوکیو! بنگ‌بنگ! و …، در زمرهٔ شاخص‌ترین آثار او هستند. وی همسر مرحوم رضا ژیان بود.

فعالیت‌های هنری

او در دوران ترانه‌سرایی با خوانندگانی مثل عارف، داریوش، ابی، مهرداد آسمانی، لیلا فروهر، سیاوش قمیشی، مارتیک، حسن شماعی‌زاده، معین، نوش‌آفرین، گوگوش، داوود بهبودی، شهرزاد سپانلو، شهرام صولتی، گروه سیلوئت (شهرزاد، مهرانا، شراره، گروه «شی باهی»، سپیده و هنرمندان بی‌شمار دیگری همکاری داشته‌است.
زویا زاکاریان زمانی که در ایران زندگی می‌کرد، نویسندهٔ مجموعهٔ تلویزیونی «مثل‌آباد» بود که از موفق‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی آن زمان به‌شمار می‌آمد. این مجموعه بسیاری از ضرب‌المثل‌های ایرانی را به شکل داستانی بازتاب می‌داد. لازم است ذکر شود که این مجموعهٔ تلویزیونی در سال‌های بعد نیز برای بار دوم و سوم بازپخش شد.

زاکاریان به‌جز ترانه‌سرایی، در زمینه نمایشنامه‌نویسی نیز دارای آثاری متعددی است. خود او دربارهٔ نمایشنامه‌هایش می‌گوید: «در آمریکا ۶ نمایشنامه نوشته‌ام که یکی از آن‌ها به نام قصه‌های آقا جمال، محبوبیت بسیاری پیدا کرد و ۹ ماه روی صحنه بود.» در سال ۱۳۸۱، ماندانا زندیان، که خود اکنون در آمریکا اقامت دارد، به جمع‌آوری و تنظیم ترانه‌های زویا زاکاریان پرداخت و گزیده‌ای از آن آثار را با نظارت شاعر در مجموعه‌ای به نام «طلوع از مغرب» در ایران منتشر کرد.

ترانه‌شناسی

اطلاعات مندرج در این جدول بر اساس کتاب «پاکت بی‌تمبروتاریخ» (گفت‌وگو و مجموعه‌ترانه‌های زویا زاکاریان) تنظیم شده‌است.