متولدین ۷ فروردین سینما ، تئاتر و موسیقی؛ عنایت‌الله بخشی

به گزارش باکس افیس ایران: عنایت‌الله بخشی (متولد ۷ فروردین سال ۱۳۲۴ در طالقان) بازیگر ایرانی سینما، تئاتر و تلویزیون است.او طی شش دهه کار هنری در بیش از ۱۷۰ اثر نمایشی ایفای نقش نموده و از بازیگران سرشناس ایفاگر نقش ضد قهرمان در تاریخ سینمای ایران است که روی به سوی نقش‌های خاکستری و مثبت داشته است.

وی با کارگردانان متعددی همچون ابراهیم گلستان، بهرام بیضایی، علی حاتمی، امیر نادری، مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی و داوود میرباقری سابقه همکاری داشته و از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران دکتری هنر دریافت کرده است.

«بخشی» فعالیت در تئاتر را از سال ۱۳۳۸ در «گروه هنر ملی» و کار سینما را با بازی در فیلم «آقای هالو» (۱۳۴۹) به کارگردانی «داریوش مهرجویی» آغاز کرد و پس از آن در آثار متعددی ایفای نقش کرده است. ‌حضور در آثار سینمایی چون ستارخان (۱۳۵۱)، تنگنا (۱۳۵۲)، تنگسیر (۱۳۵۲)، مسلخ (۱۳۵۲)، گوزن‌ها (۱۳۵۳)، سناتور (۱۳۶۳)، شکار (۱۳۶۶)، مسافران (۱۳۷۰)، روز واقعه (۱۳۷۳)، مسافر ری (۱۳۷۹)، سگ‌کشی (۱۳۷۹) و آثار نمایشی تلویزیونی چون مرد اول (۱۳۵۵)، سربداران (۱۳۶۲)، سایه همسایه (۱۳۶۵)، امام علی (۱۳۷۵)، پهلوانان نمی‌میرند (۱۳۷۶)، ولایت عشق (۱۳۷۹)، و ریحانه (۱۳۸۴) از کارهای شناخته شده اوست.

زندگی و حرفه

عنایت‌اله بخشی در ۷ فروردین ۱۳۲۴ در شهرستان طالقان، شهری در غرب استان تهران، واقع در استان البرز کنونی متولد شد. او بازیگری را از سنین نوجوانی زیر نظر حمید سمندریان فرا گرفت و کار نمایش را در سال ۱۳۳۸ به شکل حرفه‌ای در گروه هنر ملی به دعوت و سرپرستی عباس جوانمرد آغاز نمود. سپس در کنار کارهای هنری به نیروی هوایی نیز ملحق شد و با گذراندن دوره‌های آموزشی در آنجا به تدریس الکترونیک و زبان انگلیسی پرداخت.

«بخشی» پس از ده سال خدمت در نیروی هوایی به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد و در «اداره تئاتر» بر کار نمایش تمرکز بیشتری یافت و تا امروز دست کم در ۴۰ نمایش به روی صحنه رفته است. بازی در «مرده‌های بی‌کفن و دفن» نوشته ژان پل سارتر و به کارگردانی حمید سمندریان، «پهلوان اکبر می‌میرد» به کارگردانی عباس جوانمرد، «میراث و ضیافت» و «سلطان مار» به نویسندگی و کارگردانی بهرام بیضایی، و «مجلس زن‌کشی» به کارگردانی داوود میرباقری چندی از نمایش‌های اوست. در میان این نمایش‌ها بوده‌اند نمایشنامه‌هایی که با وجود تمرین‌های مکرر به روی صحنه نرفته و یا به چند اجرا متوقف شده‌ و موانعی بر سر راه آن‌ها وجود داشته است. نمایش «بازجویی» به کارگردانی پرویز صیاد یکی از نمایش‌هایی بود که اجرای آن برای مدتی توسط سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) متوقف شد.

در پنجاه و چهارمین سالگرد تاسیس تماشاخانه سنگلج، «بخشی» به همراه علی نصیریان، محمد علی کشاورز، و اکبر زنجانپور نخستین نشان این تماشاخانه را به پاس نیم قرن فعالیت در عرصه نمایش دریافت کرد.

همسو با کار تئاتر او در طی شش دهه کار بازیگری، در آثار سینمایی و تلویزیونی متعددی نقش‌آفرینی نموده است. بخش قابل توجه آثار سینمایی وی مربوط به دهه ۶۰ سینمای ایران و سال‌های نخست دهه ۷۰ است. پرویز صیاد، ساموئل خاچیکیان، محمد متوسلانی، سیروس الوند، مهدی فخیم‌زاده، حسن فتحی، رسول صدرعاملی، سیدضیاءالدین دری، و سیروس مقدم از دیگر کارگردانانی هستند که وی با ایشان همکاری داشته است. از فعالیت‌های جانبی او نیز می‌توان به داوری دومین و سومین دوره جشن بزرگ سینمای ایران (۱۳۷۸–۱۳۷۷) در کنار دیگر اعضای هیئت داوران اشاره نمود.^[۶][۷] وی همچنین از سال ۱۳۹۸ و برای یک دوره سه ساله به عضویت در هیئت مدیره انجمن صنفی بازیگران سینما و تلویزیون ایران منصوب شده است.

«بخشی» در سال ۱۳۴۹ با «سیمین بازرجانی» ازدواج کرد. همسر وی پس از ازدواج از وادی شعر و داستان به سینما و فیلمنامه‌نویسی روی آورد. فیلم‌نامه‌های دخترم سحر (۱۳۶۸) و خفاش (۱۳۷۶)، و چاپ چند کتاب از نوشته‌‌های اوست. «بخشی» در تهران زندگی می‌کند و دارای ۲ فرزند است.

آثار

سینما

تئاتر (گزیده)

تلویزیون

شبکه نمایش خانگی