«هناس» یک سند تاریخی است

اکران افتتاحیه فیلم سینمایی «هناس» با حضور دانشجویان و اساتید، شهره پیرانی و عوامل این فیلم سینمایی در دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی محل تحصیل شهید داریوش رضایی نژاد که این فیلم سینمایی براساس زندگینامه این شهید ساخته شده است، برگزار شد.

شهره پیرانی همسر شهید رضایی نژاد، بهروز شعیبی بازیگر، حسین دارابی کارگردان، محمدرضا شفاه تهیه کننده و سیدمحمدتقی بطحایی استاد دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی از افراد حاضر در این مراسم بودند.

پیش از آغاز اکران فیلم، شهره پیرانی ضمن خوش‌آمدگویی به حضار گفت: درباره فیلم صحبت نمی‌کنم، چون هنوز آن را ندیده‌اید ولی این نکته را باید بگویم که «هناس» به روایتی از داستان زندگی داریوش در روزهای آخر زندگی او می‌پردازد که در همین دانشگاه محصل بود و هیچکس از شرایط خاص او خبر نداشت.

وی افزود: در بخش‌های ابتدایی فیلم هم اشاراتی به مهاجرت داریوش به هانوفر آلمان برای گذراندن دوره‌هایش می‌شود که او تنها کسی بود که از جمع افرادی که قرار بود بروند، با رفتنش مخالفت شد.

پیرانی در پایان بیان کرد: این فیلم داستانی را روایتی می‌کند که می‌تواند برای تک تک شما هم روزی اتفاق بیفتد. در پایان دعا می‌کنم تک تک شما در خدمت به این کشور آنقدر ارزشمند باشید و در جایگاهی قرار بگیرید که دشمن به دنبال برنامه‌ریزی شهادت و به چنگ آوردن شما باشد.‌

پس از پایان فیلم بهروز شعیبی، محمدرضا شفاه، حسین دارابی و محمدتقی بطحایی روی سن رفتند.

محمدتقی بطحایی از اساتید دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی که داریوش رضایی نژاد نیز دوره‌ای را شاگرد او بوده است، در ابتدای این نشست گفت: دانشگاه‌ها به عنوان یک چشمه نور در تمام جهان در توسعه تمدن‌ها بسیار موثر هستند، در کشور ما و در دانشگاه‌ها در رابطه با توسعه فرهنگی تحول بزرگی بعد از انقلاب رخ داد و باهوش‌ترین فرزندان این کشور را به ما دانشگاهیان سپردند تا کارشناسان، مهندسین و دکترهای لایقی تحویل جامعه دهیم.

وی با تحسین انتخاب بهروز شعیبی به عنوان بازیگر این فیلم سینمایی، افزود: «هناس» فیلم بسیار خوبی بوده و زحمت زیادی برای آن کشیده شده است. هرگاه بهروز شعیبی را در نقش داریوش رضایی نژاد می‌دیدم تمام خاطرات برایم تداعی می‌شد و فکر می‌کنم انتخاب او برای ایفای این نقش بسیار درست و هوشمندانه بود و شباهت بسیار زیادی به داریوش داشت.

بطحایی اضافه کرد: رضایی نژاد در تحصیل علم گام به گام عمل می‌کرد؛ او با من دو درس داشت و قرار بود برای تکمیل دروسش و گذراندن دوره‌هایی به هانوفر آلمان بروند، دو درسی که او با من داشت از دروس بسیار سخت این رشته است که هرکسی نمی‌توانست آنها را با نمرات بالا بگذراند، ولی او قسمت به قسمت که یاد می‌گرفت در آزمایشگاه من، به آن عمل می‌کرد.

این استاد دانشگاه در پایان اشاره کرد: سعی کنید با ترکیب دانایی و پاکی که از صفات داریوش رضایی نژاد بود، شما هم از او الگوبرداری کنید و گام به گام عمل کنید تا به درد این مملکت بخورید. هربار که بهروز شعیبی را می‌دیدم لحظه به لحظه روزهایی که با داریوش داشتم برایم تداعی می‌شد و به شما آقای شعیبی و خانم زارعی بابت ایفای نقش این دو کاراکتر تبریک می‌گویم که آنقدر خوب نقش آفرینی کردید.

شهادت یک انتخاب، عمل و پایان است

در ادامه بهروز شعیبی ایفاگر نقش داریوش رضایی نژاد درباره نقش خود در این فیلم گفت: خوشحالم در جمع شما دانشجویان عزیز هستم. من چه در مقام کارگردان و چه در مقام بازیگر در هر فیلمی حضور داشته باشم، سعی می‌کنم در اکران‌های دانشجویی آن شرکت کنم. به نظرم اکران‌های دانشجویی اکران‌های مهمی است که متفکران و متخصصان این فیلم را می‌بینند و جهان بینی شکل می‌گیرد. همه ما در دانشگاه‌های مختلف، فارغ از اینکه چه درسی می‌خوانیم و در چه رشته‌ای تحصیل می‌کنیم، در حال پویایی برای رسیدن به جهان بهتر هستیم. افتخار می‌کنم در دانشگاهی حضور دارم که داریوش رضایی نژاد و داریوش رضایی نژادها در آن درس خوانده و می‌خوانند.

وی افزود: یادمان باشد که شهادت یک انتخاب، عمل و پایان است. ما در طول مسیر زندگی، مسیر دانشجویی و دانشگاهی و تدریس امثال این بزرگان را زیاد داریم. من نقش شهید رضایی نژاد را بازی کردم و سعی کردم برای باورپذیرتر شدن بخش‌هایی از زندگی او، به اسناد موجود رجوع کنم. خیلی خوشحالم که در این دانشگاه فیلم را در کنار شما دیدم. همه ما تلاشمان برای رسیدن به جهان بهتر است و خود شهید داریوش رضایی نژاد هم همینطور فکر می‌کردند و انشاالله که همه ما هم قدر خودمان را بیشتر بدانیم.

در صحنه ترور حس کردم پدرم را از دست دادم

پس از اهدای هدیه به بهروز شعیبی، کلیپی از دیدار رهبر انقلاب با خانواده شهید رضایی نژاد در زمان شهادت او پخش شد.

در ادامه این مراسم، کوثر حیدری بازیگر خردسال فیلم از حس و حال خود نسبت به نقش آفرینی در نقش آرمیتا رضایی نژاد فرزند داریوش رضایی نژاد گفت و از صحنه ترور شهید که باعث شده بود حس کند پدرش را از دست داده، به عنوان سخت‌ترین صحنه فیلم نام برد. او در پایان از شهره پیرانی و آرمیتا رضایی نژاد که برای ایفای این نقش به او اعتماد کرده بودند، تشکر کرد.

خواستیم فیلمی بسازیم که به عنوان سند تاریخی در دنیا باقی بماند

در ادامه محمدرضا شفاه تهیه کننده این فیلم سینمایی درباره دلیل انتخاب این سوژه برای ساخت این فیلم سینمایی توضیح داد: سال‌ها به موضوع زندگی شهید رضایی نژاد و چگونگی پرداخت به زندگی او فکر می‌کردیم چون در عین حال که داستان زندگی او برایمان جذاب است، به عنوان یکی از شخصیت‌های ملی نحوه شهادت او برایمان بسیار دردناک بود.

وی ادامه داد: چیزی که از نحوه شهادت تماشا کردید تقریباً ۹۰ درصد عین واقعیت بود، یعنی فردی که مسئولیت ترور را برعهده داشته به همین نحو و با ۵_۶ شلیک شهید رضایی نژاد را به شهادت رسانده که بسیار تکان‌دهنده بوده است. مهم‌ترین موضوع برای ما این بود که فیلمی بسازیم در تاریخ بماند و همگان بدانند که با چه روش وحشیانه‌ای یکی از دانشمندان بزرگ کشورمان را به شهادت رسانند که دلیل آن هم ایجاد رعب و وحشت برای حوزه انرژی هسته‌ای ما بوده است که هزینه فعالیت در این حوزه را بالا ببرند.

تهیه کننده این فیلم سینمایی در ادامه این بحث اضافه کرد: برای ما مهم بود که صحنه ترور به عنوان سند مظلومیت تاریخی این ملت خصوصاً به عنوان سند تاریخی قربانیان ترور که تعداد زیادی هستند نمایش داده و در کشورهای دیگر و در میان ملت‌های دیگر این موضوع دیده شود. قصد داشتیم با نشان دادن صحنه ترور به نوعی دادخواهی هم درباره موضوع حقوق بشر داشته باشیم و کشورهایی که پرونده‌های فاجعه باری در این زمینه دارند و ما را به ناحق به عنوان نقض کننده حقوق بشر معرفی می‌کنند، محکوم کنیم. در صورتی که مساله انسانیت برای آنها موضوعیتی ندارد و ثروت اندوزی و قدرت سیاسی این تصمیمات را برای آنها می‌گیرید. برایمان به تصویر کشیدن این موضوعات مهم بود که در نتیجه با کمک آقای دارابی و همکارانمان این اتفاق افتاد.

حسین دارابی کارگردان این فیلم در ادامه در پاسخ به این سوال که به چه دلیل بهروز شعیبی با شمایل دارای ریش در نقش شهید رضایی نژاد حاضر شده در صورتی که در واقعیت سن او کمتر از چیزی است که در فیلم می‌بینیم، گفت: ما با گریمور فیلم مدت‌های زیادی سر این موضوع در حال مذاکره بودیم، چون بازیگران گریم‌های سنگینی داشتند و دلیل آن بیشتر بودن سن خانم زارعی نسبت به بهروز شعیبی بود و ما مجبور بودیم برای تناسب سن که یکی از چالش‌های مهم ما در این فیلم بود ریش را برای آقای شعیبی نگه داریم که تناسب رعایت شود.

شفاه نیز در ادامه این بحث و درباره دلیل انتخاب بهروز شعیبی و مریلا زارعی توضیح داد: درباره فیلم‌های اقتباسی ما معمولاً دو راه داریم؛ یکی اینکه به سراغ افرادی برویم که چهره‌های آنها شبیه به افرادی است که می‌خواهیم قصه زندگی آن‌ها را روایت کنیم و یکی دیگر این است که به سراغ بازیگران قابل قبول تر برویم. ما از اول این سیاست را نداشتیم که چهره‌های کاملاً شبیه به کاراکترهای اصلی را انتخاب کنیم، در عین حال که دوست نداشتیم اختلاف چهره زیادی هم وجود نداشته باشد.

وی افزود: درباره افراد مهم تاریخی شاید انتخاب بازیگر با شباهت زیاد معیار مهمی باشد اما ذکر این نکته لازم است که شهید رضایی نژاد در قیاس با چهره‌هایی مانند آیت الله بهشتی و مرحوم رفسنجانی چهره معروفی نیستند. بسیاری از افراد با حضور در سینما برای اولین بار با شخصیت این شهید آشنا می‌شوند که کسی با این خصوصیات و این اتفاقات وجود داشته است. به همین دلیل ما برای خودمان جای اغماض گذاشتیم.

شفاه با اشاره به محدودیت‌ها برای انتخاب بازیگر در فیلم‌هایی شبیه به «هناس» افزود: در فضای سینمای ما محدودیت‌هایی برای ایفای نقش‌هایی که در فضای سینما عرف نباشد، وجود دارد. به طور مثال بازیگران و عوامل برای حضور در فیلم‌هایی که مربوط به شهدای هسته‌ای و شهدای مدافع حرم است، احتیاط می‌کنند. این است که ما در حلقه آدم‌هایی که می‌توانستیم دعوت کنیم محدودیتی‌هایی داشتیم.

او ادامه داد: از همه این موارد مهم‌تر برای ما این بود که افرادی که می‌خواستند در این پروژه حاضر شوند، با تمام وجود و دلی برای ایفای این نقش حضور پیدا کنند که شخص خانم زارعی و بهروز شعیبی اینگونه بودند. ما افرادی شبیه به خانم زارعی و بهروز شعیبی در سینمای ایران کم داریم. به همین دلیل پس از اینکه این دو عزیز نقش آفرینی در این فیلم را پذیرفتند، ما همه برنامه ریزی‌ها را نسبت به حضور این دو نفر انجام دادیم و پیش بردیم.

تهیه کننده این فیلم سینمایی اضافه کرد: از ابتدای نگارش فیلمنامه، آقای دارابی برای ایفای نقش خانم پیرانی به مریلا زارعی فکر می‌کردند، در ابتدا خانم زارعی به دلیل تداخل چند پروژه نپذیرفتند و ما با چند بازیگر دیگر صحبت کردیم که عملی نشد و بعد از آنکه زمان کاری خانم زارعی با ما هماهنگ شد، قرارداد بسته شد که برای ما باعث خوشحالی بود.

اصرارهایی وجود داشت که همسر شهید چادری نشان داده شود

شفاه در پاسخ به این سوال که چرا کسی علاقه‌ای به ساخت چنین فیلم‌هایی در دوره فعلی نشان نمی‌دهد و این به تغییر ذائقه مخاطب مربوط است، بیان کرد: من اعتقاد ندارم ذائقه تغییر کرده است. وقتی تولیدات کشورمان به بخشی از موضوعات نمی‌پردازد، کسانی که آن موضوع را دوست دارند، دیگر به سراغ آن نمی‌روند.

وی افزود: متاسفانه قشری از مخاطبان ما که این موضوعات را دوست دارند در حال حاضر به سینما نمی‌روند و ما باید ژانرهای شبیه به این فیلم را آنقدر تولید کنیم که آن مخاطب هم کم کم اعتماد کرده و به سینما بیاید. باید در بخش تبلیغات تلاش زیادی کنیم که این مخاطبان هم در جریان وجود چنین فیلم‌هایی قرار بگیرند. باید به موضوع گرانی بلیت هم اشاره کنیم که قیمت بلیت بر سینما رفتن افراد تاثیر زیادی گذاشته است.

شفاه در پایان درباره تلاش برای به تصویر کشیدن واقعیت زندگی شهید رضایی نژاد گفت: ما خیلی تلاش کردیم فیلم تا حد امکان زندگی واقعی شهید را به تصویر بکشد. حتی خانم پیرانی قبل از شهادت آقای رضایی نژاد چادری نبودند و ما برای به تصویر کشیدن این موضوع هم تلاش زیادی کردیم تا ایشان را مانتویی نشان دهیم؛ چون اصرارهایی وجود داشت که همسر شهید باید چادری نشان داده شوند. همچنین تلاش کردیم علایق آقای رضایی نژاد هم نزدیک به واقعیتی که وجود داشت نشان داده شود.