بیست‌وپنجمین دوره جشنواره تسالونیکی آغاز می‌شود

جشنواره مستند تسالونیکی امسال از ۲ تا ۱۲ مارس برابر با ۱۱ تا ۲۱ اسفند در حالی برگزار می‌شود که نیکلاس فیلیبر مستندساز کهنه‌کار فرانسوی به تازگی خرس طلای برلین را برای مستند «در آدامان» کسب کرد. در همین جشنواره مستند شان پن درباره رئیس جمهوری اوکراین با عنوان «سوپرپاور» هم به نمایش درآمد.

در همین حال سیریل راینگو از کامرون هم جایزه ببر روتردام را چند هفته جلوتر برای «شبح بوکوحرام» به خانه برده بود و لورا پویتراس هم تابستان امسال با «همه زیبایی و خونریزی» برنده شیر طلای جشنواره فیلم ونیز شد.

اورستیس آندریاداکیس مدیر جشنواره مستند تسالونیکی، موفقیت چشمگیر فیلم‌های مستند در معتبرترین جشنواره‌های سینمای جهان را تصادفی نمی‌داند و تاکید دارد که مستند این ۱۰ یا ۲۰ سال اخیر به ژانر متفاوتی بدل شده و خیلی مهم‌تر از فیلم‌های داستانی است.

وی در ادامه می‌افزاید: کارگردانان و تهیه‌کنندگان مستند، چون مستقل‌تر هستند، چون انعطاف‌پذیرتر هستند، چون به پول زیادی نیاز ندارند، چیزهای جدیدی اختراع می‌کنند. آنها جسور هستند و تلاش می‌کنند تا اشکال جدیدی از کارگردانی سینمایی را کشف کنند.

افتتاحیه جشنواره مستند تسالونیکی ۲۰۲۳ با اولین نمایش جهانی «لا سینگلا» ساخته پالوما زاپاتا فیلمساز اسپانیایی همراه است که داستان آنتونیا سینگلا هنرمند فلامنکو را روایت می‌کند که ناشنوا به دنیا آمد و پیش از اینکه قبل از سی سالگی از صحنه ناپدید شود، دنیای فلامنکو را متحول کرد.

امسال جشنواره مستند تسالونیکی در سه بخش رقابتی ۳۴ فیلم بلند برای نمایش دارد که ۳۲ عنوان از آن‌ها اولین نمایش جهانی، بین‌المللی یا اروپایی خود را تجربه می‌کنند.

ادای احترام به نیکلاس گیرهالتر مستندساز اتریشی و استاوروس پسیلاکیس کارگردان یونانی که فیلم‌هایش درباره افرادی است که در زندگی روزمره در موقعیت‌های فوق‌العاده گرفتار شده بودند، در برنامه‌های امسال این جشنواره جای دارد.

این جشنواره همچنین «آدیو کریدا: از تسالونیکی تا آشویتس – ۸۰ سال» را نمایش می‌دهد که هشت دهه پس از خروج اولین قطار از شهر به مقصد اردوگاه‌های کار اجباری نازی‌ها یاد این رویداد را زنده می‌کند. آندریاداکیس سازنده این فیلم است.

جشنواره امسال آثار طیفی از فیلمسازان را به نمایش می‌گذارد که در حال کاوش برای روایت داستان‌هایی درباره سرکوب و رهایی، آسیب‌های تاریخی و پیروزی‌های انسانی و مبارزه برای حفظ حیات در سیاره‌ای که رو به انقراض است، هستند.

«آخرین مرغ دریایی» از تونیسلاو هریستوف مستندساز کهنه‌کار که تمثیلی چندلایه از زندگی در بالکان و دنیای مدرن است، فیلم «من چه کسی نیستم» اثر تونده اسکوران از ملکه زیبایی آفریقای جنوبی که ثابت می‌کند جهان و زندگی را نمی‌توان با تعاریف ساده بیان کرد، «زیر آسمان دمشق» ساخته طلال درکی کارگردان نامزد اسکار و هبا خالد درباره فعالیت‌های گروهی از زنان سوری و «اینجا را دوست دارم» رالف آرلیک مستندساز کهنه‌کار آمریکایی درباره آدم‌ها، مکان‌ها و وقایعی که در زندگی کارگردان اثر گذاشته و الهام‌بخش کار پنج دهه‌ای او بوده‌اند، از جمله فیلم‌های این دوره هستند.

در مجموع ۶۱ فیلم کوتاه و بلند مستند این هفته در تسالونیکی روی پرده می‌رود که به نظر آندریاداکیس نشان دهنده تحولی واضح در این صنعت است. وی می‌گوید اگر ۲۰ یا ۲۵ سال عقب بروید؛ به زمانی که جشنواره را تازه شروع کرده بودیم، متوجه می‌شوید که مستند یونانی چقدر ابتدایی بود و این جشنواره چقدر به رشد جامعه مستند یونان کمک کرد.