آیین رونمایی از کتاب نمایشنامه «تنها» نوشته علیرضا معروفی عصر روز سه شنبه بیست و هشتم دی با حضور ابراهیم گله‌دارزاده رئیس مجموعه تئاتر شهر، مهرداد کوروش‌نیا نمایشنامه‌نویس و مدیر مجموعه تئاتر محراب، شهرام احمدزاده نمایشنامه‌نویس و تعدادی از هنرمندان و بازیگران نمایش «تنها» در تالار مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد.
مهرداد کوروش نیا نویسنده و کارگردان در ابتدای این برنامه گفت: امروز به بهانه انتشار نمایشنامه «تنها» گرد هم آمده‌ایم و می خواهیم از این فرصت استفاده کرده و کمی علمی‌تر به مبحث نمایشنامه‌نویسی در ایران هم نگاهی داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه سه جریان در ادبیات نمایشی ایران اتفاق افتاده، گفت: یک جریان می‌گوید تئاتر از غرب آمده و اگر کسی بخواهد تئاتر کار کند آن تئاتر باید مبتنی بر اجرای نمایشنامه غربی باشد، به عبارتی از نگاه این جریان مقوله‌ای به نام نمایشنامه ایرانی نداریم؛ حتی تعدادی از هنرمندان بزرگوار و به نام با همین تفکر شاگردانی را تربیت کردند. شرایطی که موجب شد جوانان خلاق و نوگرا در کارگردانی تعاملی با نویسندگان ایرانی برقرار نکنند، فضایی که یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌ها را به بدنه ادبیات نمایشی ایران زد. دسته دوم هم تنها معتقد به ایرانی‌نویسی بودند و جریان سومی نیز در کارگاه نمایش تلاش کردند از مضامینی استفاده کنند که مربوط به شرق بوده و در اجرای فرم نیز رویکرد خلاق و نوگرا داشته باشد.
این مدرس تئاتر تصریح کرد: دلیلی که امروز من متن «تنها» را بهانه کردم تا به این موضوعات بپردازم مبتنی بر این عقیده است که نویسنده و کارگردانی چون علیرضا معروفی به موضوع «جنگ» به عنوان یکی از مهم ترین مسأله‌های بشر نقبی می‌زند، جنگی که همپای تمدن و مدنیت وجود دارد و ما وقتی تاریخ را می خوانیم، به وضوح در می‌یابیم جنگ انسان‌ها را ترک نکرده و حالا یک نویسنده جوانف جنگ را در تاریخ معاصر کشورش بهانه و انسان ایرانی را در دل آن بررسی می‌کند و درعین‌حال تلاش می‌کند در نمایشنامه نگاه فرمالیستی داشته باشد.
کوروش نیا در بخش دیگری از صحبت هایش ضمن ارائه توضیحاتی از ویژگی های مثبت نمایشنامه «تن ها» که مهر و آبان سال جاری با استقبال مخاطبان در تالار سایه تئاتر شهر روی صحنه رفته بود، گفت: من معتقدم اگر قصه نمایشنامه «تنها» در خارج از کشور اتفاق می افتاد و اسامی خارجی داشت از طرف یک قشر خاص موردتوجه قرار می‌گرفت ، ولی متنی که به جنگ ایران می‌پردازد به‌راحتی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد. درحالی‌که این رویداد، طولانی‌ترین جنگ قرن اخیر جهان است و بدون شک سال‌های بعد برای دانستن در موردش تحقیق خواهند کرد. «تنها» ازاین‌جهت ارزشمند است که درباره یک مسئله معاصر ایران هم یک واقعه را ثبت می‌کند و هم انسان ایرانی و مسائلش را نشان می‌دهد و فرمی را مطرح می‌کند که با مضمون تنیده شده این را شاهد می‌گیریم که شدنی است.
وی افزود: علیرضا معروفی در نمایشنامه های خود تلاش می کند تا در یک تجربه ارزشمند نگارش متون فرم گرا را مورد توجه قرار دهد، او نهایت دقت و تمرکز خود را انجام می دهد تا با استفاده از تجربیات جدید و نوگرایانه نمایشنامه نویسی فضایی را کارگردانی کند که انسان ایرانی و زبان ایرانی در قالب یک درام فرمالیستی به مخاطب ارائه شود. تجربه ای که منجر به تولید آثاری در این سالها شده که توانسته ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کند.
کوروش نیا تلاش علیرضا معروفی را در سه اثر «شکم»، «تلفات» و «تنها» ارزشمند توصیف کرد و گفت: فارغ از اینکه چنین آثاری ممکن است ضعف‌هایی داشته باشد، برای من مهم این نکته است که هنرمندی به میدان آمده و در تلاش است تا در در قالب آثار نمایشی فرم گرایانه پیشنهادهای اجرایی برای متن می‌دهد. ازاین‌رو ما از علیرضا معروفی تشکر می‌کنیم و قدرش را می‌دانیم و تشویقش می‌کنیم چون او و هم‌نسلانش هستند که ایستاده‌اند و تلاش می‌کنند مضامین، زبان و کاراکتر ایرانی را بافرم و شکل و ساختارگرایانه به ما عرضه کنند.
شهرام احمدزاده نمایشنامه‌نویس دومین سخنران جلسه هم یکی از آسیب‌های آثار تولیدشده در حوزه جنگ را سفارشی نویسی دانست و گفت: مهم‌ترین ویژگی آثار علیرضا معروفی داشتن ایده‌های ناب خودش است و به‌شدت از سفارشی نویسی دورمانده است. او قلم خودش و نگاه خودش را دارد و در آثارش نقد هم می‌کند.
وی در بخش دیگری از صحبت های اش با انتقاد از شرایط صنفی و شغلی نمایشنامه نویسان ابراز امیدواری کرد تا حرفه نمایشنامه نویسی در فهرست مشاغل صنفی وزارت کار ثبت شود.
علیرضا معروفی نویسنده نمایشنامه «تنها» هم در بخش پایانی صحبت هایش ضمن قدردانی از ابراهیم گله‌دارزاده رییس مجموعه تئاتر شهر در حمایت از هنرمندان جوان حوزه تئاتر از از مهرداد کوروش نیا به عنوان اولین استاد نمایشنامه‌نویسی خود ،مسعود شامی و اعضای گروهش با پاس همراهی این چندساله شان قدردانی کرد.
وی افزود: این کتاب بر اساس کتاب خاطرات مهدی طهانیان که در ۱۳ سالگی اسیرشده بود نوشته‌شده است. در ابتدا که طرح نوشتن این نمایشنامه در ذهن من بود خیلی‌ها پیشنهاد کردند که غیر ایرانی و لامکان و لازمان باشد ولی من معتقد بودم این اتفاق در تاریخ معاصر کشور ما افتاده و باید ایرانی نوشته شود.
کتاب نمایشنامه «تنها» نوشته علیرضا معروفی توسط انتشارات «نودا» منتشرشده است و در پخش «گسترش»، «صدای معاصر»، «آثار»، «بیهقی»، «مداد آبی»، کتاب‌فروشی پارت و کلیه کتاب‌فروشی‌ها و شهر کتاب‌های معتبر کشور در دسترس عموم قرار دارد.
عکس از میلاد میرزاعلی است.
بدون دیدگاه