تدریس

روش تدریس لئوپولد آوئر در نواختن ویُلُن چگونه بود؟

به گزارش باکس افیس ایران: کتاب «روش تدریس من در نواختن ویُلُن» اثر لئوپولد آوْئر آهنگساز، نوازنده ویولن، مدرس موسیقی و رهبر ارکستر با ترجمه زهرا نازیار و زهرا سلطانی و مقابله و ویرایش شهاب مِنا منتشر شده است.

در معرفی کتاب «روش تدریس من در نواختن ویُلُن» آمده است: «لئوپولد آوْئر (۱۹۳۰- ۱۸۴۵ میلادی برابر با ۱۳۰۸-۱۲۴۳ هجری شمسی) جزو آن دسته ویرتئوزهای ویُلُن بود که نه ‌تنها به سطح عالی هنر در قرن نوزدهم رسید، بسیاری از ویُلُن‌نوازان قرن بیستم را که از این سطح پیشی‌ گرفتند نیز تربیت کرد. میشا اِلمان، یاشا هایفتز و اِفرم زیمبالیست (پسر) از شاگردان آوْئر بودند. از آوْئر که خود شاگرد جوزف ‌یوآخیم بزرگ بود همواره به ‌عنوان یکی از مهمترین هنرآموزان ویُلُن در تاریخ یاد می‌شود.

این مجموعه گزیده‌ای است از اصول و رهنمودهای استاد که پس از عمری نوازندگی و تدریس تدوین کرده است. آوْئر با مثال آموزش می‌دهد و به معلمان ویُلُن تأکید می‌کند که پیچیدگی‌های اجرا را به‌ طور عملی و با استفاده از ویُلُن و نه صرفاً با آموزش کلامی، به هنرجو توضیح دهند. دیگر توصیه‌های او به هنرجوی ویُلُن، به اینکه چگونه ویُلُن و آرشه را در دست بگیرد، چگونه تمرین کند و چگونه به موضوعات تکنیکی‌ای نظیر تولید صدا، ویبراتو و… بپردازد اختصاص دارد.

همچنین روش‌های آرشه‌کشی شامل لگاتو، تکنیک‌های دست چپ، نتِ دوبل، تریل، پیتزیکاتو، هارمونیک‌ها و جمله‌بندی را تشریح می‌کند.

در فصول پایانی، آوْئر به موضوعات کلی‌تری، از جمله سبک، ترس از صحنه، تغییرات در رِپِرتوار ویُلُن و سیر تاریخی جالب آن، نکات عملی اجرای رِپِرتوار و قطعاتی که برای نواختن در اختیار شاگردان خود قرار می‌داد می‌پردازد. بسیاری از فصول کتاب به جزئیات شرح حال و حکایاتی‌ درباره موسیقیدانان مشهوری که آوْئر می‌شناخته- از جمله دیویدُف، وینیاوسکی، سایدل، ویلهلمی، ساراسات و فون ‌بولو- مزین شده است.

آموزش‌ نادرست در سنین پایین برای یک نوازنده ویُلُن فاجعه‌بار است. همان‌طور که آوْئر می‌گوید: «هیچ سازی مانند ویُلُن وجود ندارد که تسلط کامل بر آن در دوره‌های بعدی مستلزم دقت در مراحل اولیه یادگیری باشد.»

همچنین در بخشی از یادداشت شهاب مِنا مدیر مسئول نشر خُنیاگر که مقابله و ویرایش کتاب «روش تدریس من در نواختن ویُلُن» را نیز انجام داداه است، می‌خوانیم: «سنگ ‌بنای تمام رسالات ویُلُن کلاسیک، رساله در باب اصول بنیادین نواختن ویُلُن، اثر لئوپولد موتسارت (پدر ولفگانگ آمادئوس موتسارت، ۱۷۸۷-۱۷۱۹ م) است. پس از لئوپولد موتسارت برخی از دیگر استادان مجرب ویُلُن کلاسیک نیز تجربیات خود را در باب جزئیات نواختن این ساز در قالب کتاب ارائه کرده‌اند. هر چند این کتب حاوی نت‌های تمرینی و اتود نوازندگی نیستند، به شرح جزئیات نوازندگی اصولی این ساز می‌پردازند و مطالعه تطبیقی آنها سیر تکوینی نحوه تدریس ویُلُن را نشان می‌دهد، به‌ نوعی مکمل یکدیگرند و برای فردی که به ‌طور جدی به نوازندگی این ساز می‌پردازد راهگشا و مثمرثمر.

پیش از این، کتب ارزشمندی از نوازندگان و مدرسان برجسته‌ای چون منوهین، گالامیان و… به فارسی ترجمه و ارائه شده است. نشر خُنیاگر نیز بنا بر اهمیت و ضرورت وجود چنین کتبی به زبان فارسی به ترجمه برخی از دیگر رسالات ترجمه ‌نشده ویُلُن به زبان فارسی همت گماشته است.

 

یکی از آثار پیشنهادی برای ترجمه در حوزه رسالات ویُلُن کلاسیک کتاب روش تدریس لئوپولد آوئر، از برجسته‌ترین مدرسان ویُلُن در قرن نوزدهم و بیستم و پرورش‌دهنده برخی از بهترین نوازندگان قرن، چون یاشا هایفتز، بود. رساله مجمل و مفید آوئر تجربیات یک عمر تدریس این مدرس برجسته را در موضوع نوازندگی اصولی ویُلُن ارائه می‌کند.

هر چند صد سال از نگارش این رساله می‌گذرد، مطالب آن ‌را نباید کهنه و بلااستفاده دانست چنان‌که رساله ویُلُن لئوپولد موتسارت نیز پس از دویست‌ و ‌پنجاه سال از زمان نگارش همچنان تجدید چاپ شده مورد ارجاع قرار می‌گیرد و گویی مطالب مندرج در این‌ قبیل آثار ضروریاتی همیشگی‌ برای نوازندگان جدی ویُلُن‌اند.

ناشر دو نسخه از رساله ویُلُن آوئر را در اختیار داشت. اولین نسخه در سال ۱۹۲۱ در نیویورک توسط نشر FREDRIK A. STOKES COMPANY منتشر شده و دیگری که در سال ۱۹۸۰ در نیویورک توسط .DOVER PUBLICATIONS, Ins به چاپ رسیده ویرایش‌هایی نسبت به چاپ نخست دارد و از این‌ رو برای ترجمه فارسی این نسخه ملاک قرار گرفت. (در چاپ اول یک تصویر از آوئر و نُه تصویر از شاگردان آوئر به‌ همراه امضا و نوشته‌های توأم با قدرشناسی ایشان نسبت به معلم بزرگ خود به‌ چشم می‌خورد که در ویرایش ۱۹۸۰ دیده نمی‌شود. اکنون این تصاویر پس از ویرایش مجدداً به متن کتاب افزوده شده‌اند.)

نوشتار و جمله‌بندی آوئر در این رساله قدری ثقیل است و این نکته‌ای است که خود استاد در مقدمه‌اش بدان اشاره کرده و خود را نه نویسنده که نوازنده ویُلُن خوانده است. اینکه انگلیسی زبان اول مؤلف نبوده نیز شاید در طرز نگارش او اثرگذار بوده است. (آوئر موسیقیدانی مجار بوده که در جوانی به فرانسه و نهایتاً به آمریکا مهاجرت کرده است.) در خلال رساله او اصطلاحات، عبارات و جملاتی به زبان‌های فرانسوی و ایتالیایی نیز به‌ چشم می‌خورند.»

لئوپولد آوئر (آلمانی: Leopold Auer؛ مجاری: Auer Lipót) آهنگساز، نوازنده ویُلُن، مدرس موسیقی و رهبر ارکستر هفتم ژوئن ۱۸۴۵ در وسپریم مجارستان متولد شد. او نوازندگی ویُلُن را در بوداپست فراگرفت و سپس برای تکمیل آموخته‌های خود به وین رفت. آوئر پس از چندین تلاش ناموفق برای اجرای برنامه و پیدا کردن کار مناسب، به هانوفر رفت و به مدت دو سال، شاگرد یوزف یواخیم بود و از این زمان بود که آینده شغلیش تغییر کرد. در مدت کوتاهی، مبدل به «کنسرت مایستر» در شهر دوسلدورف و در سال ۱۸۶۸ میلادی، کنسرت مایستر در شهر برلین شد.

همچنین آوئر یکی از استادان ویُلُن در کنسرواتوار سنت پیترزبورگ بود. در سفری که به شهر لندن در سال ۱۸۶۸ انجام داد، از او دعوت کردند که در کنسرت «آرشدوک» لودویگ فان بتهوون به همراه آنتون روبینشتاین (پیانو) و کارلو آلفردو پیاتی (ویولنسل) نوازندگی کند. آنتون روبینشتاین به دنبال استادی از کنسرواتوار سنت پیترزبورگ برای خود بود که آوئر را به او پیشنهاد دادند و آوئر قرارداد سه ساله‌ای را امضا کرد اما حدود ۴۹ سال در آنجا ماندگار شد.

پیوتر ایلیچ چایکوفسکی یکی از ستایش‌کنندگان سبک نوازندگی آوئر بود و به‌ غیر از او، بسیاری از آهنگسازان آن روزگار از جمله الکساندر گلازونف، تک‌نوازی‌های ویُلُن را، اختصاصاً با اتکا به هنر نوازندگی آوئر می‌نوشتند. وی شاگردان برجسته فراوانی را تربیت کرد از آن میان می‌توان به میشا المن، یاشا هایفتز، ناتان میلشتین، کنستانتی گورسکی، توشا زیدل، ییفریم سیمبالیست، کلارا راکمور و کتلین پارلو اشاره کرد.

آوئر سال ۱۹۱۸ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و در آنجا ساکن شد. وی ۲۳ مارس ۱۹۱۸ در تالار کارنگی به اجرای برنامه پرداخت و سپس در شهرهای شیکاگو، بوستون و فیلادلفیا نیز کنسرت‌هایی اجرا کرد. این آهنگساز و نوازنده برجسته ویُلُن ۱۵ ژوئیه سال ۱۹۳۰ در شهر درسدن آلمان درگذشت و پیکر او در آرامستانی در هارتسدیل نیویورک به خاک سپرده شد.

کتاب «روش تدریس من در نواختن ویُلُن» در ۱۴ فصل، ۱۴۰ صفحه و ۲۰۰ نسخه بهار ۱۴۰۲ توسط نشر خُنیاگر منتشر شده است.


بدون دیدگاه

پاسخ دهید

فیلدهای مورد نیاز با * علامت گذاری شده اند